Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DESARGUES, Girard

betekenis & definitie

Frans wiskundige (Lyon 1593 - 1661 of 1662), is als een van de grondleggers van de projectieve meetkunde te beschouwen. Hij werd de leermeester van Blaise Pascal op wiens vorming hij grote invloed uitoefende.

In 1639 publiceerde hij een Brouillon projet d’une atteinte aux événements des rencontres d’un cône avec un plan, dat echter geheel verloren is gegaan, doch later (1659), naar een afschrift van de mathematicus Ph. de la Hire, is gereconstrueerd.Een drietal hoofdbegrippen van de moderne projectieve meetkunde is door Desargues ingevoerd, nl. de (fictieve) punten in het oneindige, de theorie der (kwadratische) poolverwantschap en het begrip involutie, zij het enkel in de beperkte zin van drie op een rechte lijn gelegen puntenparen A1 A2 , B1 B2 , C1 C2 , welker onderlinge afstanden aan de (algebraïsche) betrekking A1 B2 • B1 C2 • C1 A2 + A1 C2 • B1 A2 • C1 B2 voldoen. Ook is later van grote betekenis gebleken het door Desargues ontdekte theorema, dat de mogelijkheid uitspreekt van de configuratie (103 , 103) in het platte vlak, terwijl hij verder de eerste was, die de leer der perspectief op zuiver wiskundige grondslag ontwikkelde.

Bibl.: Œuvres de D., par M. Poudra (2 dln, Paris 1864); zie ook de correcties hierop, door P. Tannery in diens uitgave van de werken van Descartes (1897-1903) aangegeven.

Lit.: A. Bosse, Alg. Manier van de Hr. D. tot de praktijck der Perspectiven, enz. (2 dln, Amsterdam 1694).

< >