In Juni 1920, tijdens de Pools-Russische oorlog, rukten de Russen op naar Warschau. De Polen deden een beroep op de Geallieerden.
Op 10 Juli, tijdens de conferentie van Spa, ontving Lloyd George de Poolse vertegenwoordiger Grabski. Hij zeide hem, dat de Polen er verkeerd aan hadden gedaan, Rusland binnen te vallen, en zich nu op hun „wettige grens” moesten terugtrekken. Op de vraag van Grabski, wat deze grens was, gaf Lloyd George de linie aan, sedert bekend als de Curzon-linie, hoewel Curzon zelf aan de opstelling geen deel heeft gehad. Lloyd George beloofde, dat als de Russen bij hun opmars deze lijn zouden overschrijden, de Geallieerden de Polen te hulp zouden komen.
Toen de Russen haar overschreden, geschiedde dit echter niet. Maar nadat de Polen er in waren geslaagd, de Russen voor Warschau terug te drijven en een voor hen gunstige vrede te forceren kwam ook de PoolsRussische grens veel oostelijker te liggen dan de Curzon-linie. Als gevolg daarvan behield de Poolse staat millioenen Oekraïners, Wit-Russen en Litauers binnen zijn grenzen.In 1939, na de Duitse inval in Polen, overschreden ook Russische troepen de toenmalige Poolse oostgrens en annexeerde de Sovjet-Unie ongeveer de gebieden ten O. van de Curzon-linie. In een later stadium van Wereldoorlog II noopten Engeland en de V.S. Polen, daarmee accoord te gaan. Het kreeg echter compensatie aan zijn westgrens, waar het uitgestrekte Duitse gebieden in bezit mocht nemen.
j. R. EVENHUIS.
