is de naam van de beroemde wetenschappelijke expeditie, door de gladdek-korvet Challenger van de Engelse marine ondernomen van 21 Dec. 1872 - 24 Mei 1876, de eerste wereldomvattende expeditie gewijd aan het onderzoek der zee (oceanografie). Sir George Nares was gezagvoerder; aan Sir Wyville Thomson was de wetenschappelijke leiding opgedragen.
Scheikundige, natuurkundige en biologische laboratoria, donkere kamers voor fotografie, enz., waren er aanwezig. Behalve oceanografische waarnemingen (betreffende stromingen, temperaturen, chemische samenstelling en andere eigenschappen van het zeewater in alle dieptelagen) werden er meteorologische, magnetische, geologische, zoölogische en botanische onderzoekingen uitgevoerd (z diepzee-onderzoek en oceanografie, physische), alsmede enige weinig bekende eilanden en kusten opgemeten en hun ligging astronomisch bepaald.De „Challenger” voer eerst over Gibraltar naar Teneriffe, kruiste vervolgens over de noordelijke en zuidelijke Atlantische Oceaan, om op 17 Dec. 1873 van Kaap de Goede Hoop te vertrekken naar de Zuidpoolstreken. Men bereikte de bekende ijsbarrière op 66° 40' Z.Br. en 78° O.L. om het „Terra australis incognita” te verkennen, maar zag geen spoor van land. Nu werd weer naar het N. gestuurd en 17 Mrt 1874 Melbourne bereikt. De tocht ging nu via de Philippijnen naar Hongkong, terug over de Philippijnen, langs Noord-Nieuw-Guinee en de Admiraliteitseilanden noordwaarts naar Yokohama, dat 11 Apr. 1875 bereikt werd.
Van Japan liep de reis over de Sandwicheilanden, Tahiti en Juan Fernandez naar Valparaiso, door de straat van Magelhaes via de Falklandseilanden naar Montevideo, verder oostwaarts tot in de buurt van Tristan da Cunha en naar het N., over Ascension, de Kaap-Verdische eilanden en Vigo, terug naar het punt van uitgang, Portsmouth, dat 24 Mei 1876 weer bereikt werd. Het verzamelde materiaal werd door een reeks specialisten bewerkt en de rijke resultaten der expeditie medegedeeld door sir W. Thomson en John Murray in het met vele kaarten, platen, tekeningen, diagrammen, enz., geïllustreerde werk Report of the Scientific Results of the Voyage of H. M.
S. Challenger (50 dln, London 1882-1895). Een korter verslag van de reis en de resultaten geeft het boek van C. W.
Thompson, The Depths of the Sea (London 1873).
