Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

BRUINSTEEN

betekenis & definitie

(Mangaandioxyde, MnO,) of Pyrolusiet is het voornaamste bestanddeel der Mangaanertsen. Van bijna alle belangrijke mangaanertsvindplaatsen zijn de ertsen gemengd met andere mangaanoxyden en met mangaanhydroxyden.

Voor speciale chemische doeleinden moet men de beschikking hebben over zuivere mangaandioxyde-ertsen, zo voor de fabricage van chloor en voor het maken van droge batterijen.In de glasblazerij dient het voor het ontkleuren van ijzerhoudende glassoorten, terwijl het in grotere hoeveelheden toegevoegd, glas wijnrood tot violet kleurt. Met bruinsteen ontkleurde glazen hebben soms de eigenschap onder de invloed van het zonlicht rood of violet getint te worden, wat men wel eens aan oude gebouwen kan waarnemen.

Bruinsteen wordt in hoofdzaak verwerkt tot mangaanalliages, die dienen als toevoeging aan ijzeren staalsoorten tot het verkrijgen van bijzondere eigenschappen. De wereldproductie van hooggradig erts bedroeg in de jaren 1925-1930 tussen 2,7 en 3,5 mill. ton, waarvan in het laatste jaar de Sovjet-Unie de helft leverde; andere grote producenten zijn India, de Goudkust, Brazilië, Egypte en Zuid-Afrika (z ook mangaan, mangaanverbindingen).

< >