is de hoofdplaats (prefectuur) van het Noordfranse dep. Oise, ligt op 64 m hoogte aan de samenvloeiing van de Avelon en de Thérain boven een vruchtbaar, met Ieembodem bedekt dal, door bosrijke heuvelen omgeven en telt (1938) 20 665 inw.
Het is middelpunt van een veehouderijgebied, dat melk en melkproducten aan de Parijse agglomeratie levert. De industrie omvat die van tapijten, knopen en wollen dekens.Beauvais werd omtrent 38 v. Chr. door de Romeinen gesticht als Caesaromagus en eerst in de 3de eeuw, naar het volk der Bellovakers, Bellovacus of Belvacus genoemd. In de 15de eeuw verjoegen de inwoners hun bisschop, Pierre Cauchon, later berucht in het proces van Jeanne* d’Arc te Rouaan. In 1472, bij de belegering door Karei den Stoute, maakten de vrouwen, onder aanvoering van de moedige Jeanne Fouquet, Jeanne Hachette bijgenaamd, bij een uitval een vaandel buit, dat er jaarlijks nog steeds op 14 Oet. in plechtige optocht wordt rondgedragen. In 1851 werd voor haar een standbeeld opgericht.
Romaans (schip en dwarsschip uit de 12de eeuw) is de St Etienne, een kerk met merkwaardige kapitelen; aan het koor werd in 1506 begonnen, de oorspronkelijk ronde afsluiting kreeg een krans van laat-Gothische straalkapellen. De westgevel bezit een zware Go thische toren uit 1598; een groot rozet aan de noordzijde verbeeldt het Rad van Fortuin, rechts bevindt zich een rijk versierde Romaanse poort. Aan de Kathedraal Saint-Pierre (1307-1550), waarvan alleen het koor en transept af zijn, kan men het beste de trek der middeleeuwse meesters ontdekken om hun ruimten zo hoog mogelijk op te trekken. Ware deze kerk voltooid geweest, dan zou zij de hoogste van alle Gothische kathedralen geworden zijn: het hoofdgewelf verheft zich ongeveer 47 m boven het grondvlak. In 1573 stortte een deel van de pijlers in en sleurde de bovenverdiepingen van de 153 m hoge monumentale toren met zich. De zuidgevel heeft twee torentjes, het portaal verloor zijn beeldenschat, daarboven bevinden zich galerij en roosraam.
Fraaie beeldhouwwerken, gedeeltelijk uitgevoerd door Jean le Pot, versieren het S. Paulusportaal aan de noordgevel. Aansluitend aan de kerk staat de kapel ,,Basse-Oeuvre”, uit het eind der 10de eeuw, nu als vergaderzaaltje gebruikt. Een der stadspoorten, met twee peperbus-vormige torens, dateert uit de 14de eeuw. Daarachter bevindt zich de Gerechtszaal, voormalig bisschopp. paleis uit ca 1500, in 1842 gerestaureerd. In de omgeving der stad staan toren (13de eeuw), ingangsgebouw (1160—1200) en Sainte-Chapelle (ong. 1260, imitatie van de Parijse Sainte-Chapelle) van de voormalige abdij Saint-Germer.
In Wereldoorlog I werd te Beauvais op 3 Apr. 1918 de conferentie gehouden, waarin op voorstel van Clemenceau*, generaal Foch* de strategische leiding kreeg over de legers van Frankrijk, Engeland en Amerika. In Wereldoorlog II had de stad zeer te lijden: het centrum, ong. de helft der bebouwing omvattend, is met de grond gelijk gemaakt; de bekende Nationale Fabriek van Wandtapijten (in „basse lisse”, vooral landschappen, bloemen, herderstonelen en dierenvoorstellingen, ten dele naar tekeningen van Oudry (1726-1755)) met het daaraan verbonden museum is verwoest, de fabriek is nu overgebracht naar de Manufacture Nationale des Gobelins te Parijs. Ook de St Etienne-kerk is zwaar beschadigd.
