Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

ATTRACTIE

betekenis & definitie

(taalkunde) of aantrekking is in de syntaxis het verschijnsel dat een buigbaar woord in een zin in naamval, persoon of getal correspondeert met een naburig woord waarmee het associatief wordt verbonden, hoewel het grammaticaal moet corresponderen met een ander woord. Bijv.: Een aantal mensen liepen na het eerste bedrijf weg (het onderwerp in het enk. „aantal” vergt de 3de pers. enk.,,liep”; „mensen”, de onmiddellijk aan de persoonsvorm voorafgaande bepaling in het meerv., veroorzaakte de grammaticaal onjuiste 3de pers. meerv. „liepen”).

In talen die rijker aan buigingsvormen zijn dan het Nederlands, is er meer kans op attractie. Een voorbeeld van attractie van de naamval uit het Latijn is: urbem (in plaats van urbs) quam statuo vestra est (Vergilius) — de stad die ik grondvest is de uwe.

< >