zevende president der V.S. (Waxhaw, Zuid-Carolina, 15 Mrt 1767 Nashville, Tennessee, 8 Juni 1845), van Schots-Ierse afkomst, groeide op aan de rand der wildernis en bleef zijn hele leven lang een „zoon van de grens”. Hij moest jong op eigen benen staan, maar klom vrij spoedig op tot rechter, senator en generaal en onderscheidde zich in de strijd tegen de gevaarlijke Creek-Indianen.
Op 8 Jan. 1815 bracht hij de Engelsen een verpletterende nederlaag toe bij New Orleans; enige jaren later (1818) ontnam hij Spanje op gewelddadige wijze Florida.Als kampioen van de boeren en pioniers in het toenmalige „Westen” en van de arbeiders in de steden werd hij, na een mislukte poging in 1824, vier jaar later tot president gekozen, welk ambt hij in 1829 aanvaardde en tot 1837 heeft uitgeoefend. Als democraat in de voetsporen van Jefferson tredend, bouwde hij diens politieke vrijheidsbegrip in een economisch uit, hetgeen zich in vele ingrijpende hervormingen openbaarde; vooral keerde hij zich daarbij tegen de „geldaristocratie” in het N.-O. Maar ook elders riep hij felle weerstanden op: zijn tariefpolitiek ontketende in Zuid-Carolina een afscheidingsbeweging en een ogenblik dreigde hier al in 1832 het conflict uit te barsten, dat in 1861 tot de bloedige Burgeroorlog zou leiden. Zijn strijd tegen de vernieuwing van het bankprivilege, volgens hem een plutocratisch monopolie, ondervond veel critiek en toen na zijn zegepraal de oprichting van vele banken leidde tot ontwrichting van het geldwezen, barstte in 1837 een ernstige financiële crisis uit. In de herinnering van het Amerikaanse volk bleef hij echter voortleven als de ruige, stoere beschermer van de arme man, en de propaganda van Roosevelts New Deal droeg veel bij tot de herleving van de Jackson-cultus in de V.S.
PROF. DR J. PRESSER
Bibl.: Correspondence of A. J., uitg. d. J. S. Bassett (5 dln, Washington 1926-31).
Lit.: W. G. Sumner, A. J. (1882, herdr. 1909); J. S. Bassett, The Life of A.
J. (New York 1911); F. A. Ogg, The Reign of A. J. (199); G. W. Johnson, A.
J. (1927); A. M. Schlesinger Jr., The Age of J. (1945; verkorte uitg. in de Mentor Books, 1949).
