Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Abraham CALOVIUS

betekenis & definitie

eig. Kalau, Luthers dogmatisch godgeleerde (Mohrungen, O.-Pruisen, 16 Apr. 1612 - Wittenberg 28 Febr. 1686), was eerst als buitengewoon hoogleraar te Koningsbergen, sedert 1650 als gewoon hoogleraar te Wittenberg een van de geleerdste en onoverwinlijkste Lutheranen van zijn tijd.

Hij bestreed Socinianen en Arminianen, het syncretisme van Calixtus, later het piëtisme van Labadie en ook Jakob Böhme. Zijn Bijbeluitlegging stond geheel in dienst van de dogmatiek.Bibl.: Institutiones theologicae (1649); Synopsis controversiarum (1652); Harmonia Calixto-haeretica (1655); Systema locorum theologicorum (in 12 dln, 1655-1677); Biblia illustrata (in 4 dln 1672-76, vooral gericht tegen de Annotationes van Hugo de Groot); Historia synkretistica (1682); Scripta antisociniana (1684).

Lit.: A. Tholuck, Der Geist der luth. Theologen Wittenbergs im Verlaufe des 17. Jahrh. (1852); H.

Leube, Die Reformideen in der luth. Kirche z. Zeit d. Orthodoxie (1924); O.

Ritschl, Dogmengesch. d. Protestantismus, Bd IV (1927).

< >