Bister, bistre, bruin lak en chemisch bruin is de naam van eene bruine verf, die als waterverf, maar niet als olieverf gebruikt wordt. Men vervaardigt het van glinsterend roet, hetwelk in digte massa’s is aangeslagen aan schoorsteenen, waarin de rook van beukenhout oprjjst. Men wrijft dat roet fijn en zift het; daarna wordt het gezifte poeder met zuiver water vermengd, terwijl men het mengsel gestadig omroert met een glazen staafje.
Nadat het poeder bezonken is, giet men het water er voorzigtig af, en men herhaalt dit totdat alle oplosbare deelen en de zouten van het roet verdwenen zijn. Hierna scheidt men de fijnere deelen van het poeder van de grovere. Men doet namelijk de uitgewasschene massa in een hoog glas, giet er water op en laat haar zoolang staan totdat de grovere deelen bezonken zijn. De vloeistof giet men daarna af in een ander glas, en men laat haar eenige minuten met rust, waarbij de fijnere deelen zich op den bodem verzamelen. Op deze wijze voortgaande verkrijgt men telkens fijnere soorten. De verschillende bezinksels worden nu met fijne Arabische gom gewreven, tot broodjes gevormd en gedroogd. Zij geven eene fraaije bruine kleur.
Mineraal bister (mangaanbruin) is niets anders dan natuurlijk of kunstmatig bereid, waterhoudend mangaan-oxyde. Het natuurlijk mangaanbruin komt voor in de gedaante van ligte, aardachtige, roodbruine massa’s. Op kunstmatige wijze wordt het verkregen uit het overblijfsel van chloorbereidingen; het is chloormangaan, hetwelk men filtreert en met kali- of natronloog neerslaat, waarna men het bezinksel verzamelt, uitwascht en aan de lucht blootstelt, totdat het geheel en al bruin is. Kunstmatig mangaan-superoxyde verkrijgt men uit dezelfde vloeistof, door den neêrslag te veroorzaken met eene chloor-kalk-oplossing en kalkwater, totdat de neêrslag niet meer verandert van kleur, waarna men dien filtreert en eerst met verdund salpeterzuur en daarna met water uitwascht en droogt.
