Attalus is de naam van onderscheidene koningen van Pergamus en van een Keizer van het West-Romeinsche rijk. Tot de eerste behooren:
Attalus I, geboren In het jaar 269 vóór Chr. Hij was de opvolger van zijn neef Eumenes I. In die dagen trokken de Galliërs plunderend door de landen van Azië of dienden tegen hooge soldij in de legers van onderscheidene vorsten. De glansrijke overwinning, door Attalus in 239 behaald op eene Gallische horde, die voor Antíochus van Syrië streed, gaf er aanleiding toe, dat hij zijn gebied uitbreidde en den titel van Koning aannam. Eerst Achaeus, de veldheer van Seleucus Ceraunus, die in een veldtogt tegen Attalus vermoord werd, bragt het rijk van Pergamus weder tusschen zijne oorspronkelijke grenzen. Attalus werd in 209 benoemd tot opperhoofd van het Aetolisch verbond, en verscheen weldra met eene vloot op de kust van Griekenland. Een aanval van koning Prusias van Bithynië noodzaakte hem echter tot den aftogt. In 203 stond hij, door de inwoners van Rhodus ondersteund, tegenover Philippus van Macedonië en gedurende den laatsten oorlog van dezen met de Romeinen, belaagde hij hem voornamelijk op zee. Kort vóór den slag van Cynocephalae (197) bevond hij zich ter dagvaart te Thebe en sprak er met zooveel kracht ten gunste van Rome, dat hij door een aanval van beroerte getroffen werd. Hij werd naar Pergamus gebragt en overleed er in datzelfde jaar.
Attalus II Phladelphus, de zoon van den voorgaande, geboren in 210 vóór Chr. Hij werd in 159 de opvolger van zijn ouderen broeder Eumenes III, terwijl hij te voren diens veldheer en gezant te Rome was geweest. Zijne eerste regeringsdaad was de herstelling van den verdreven Ariarathes Philopator in het bewind van Cappadocië. Daarna werd hij aangevallen en zeer in de engte gebragt door Prusias, koning van Bithynië, waaruit hij geholpen werd door de Romeinen. Later werkte hij mede tot verheffing van Alexander Balas op den Syrischen troon en tot den val van Prusias en diens zoon Nicomedes. Hierdoor geraakte hij in oorlog met den schoonvader van Prusias, met Diegylis, vorst van Thracië, maar behaalde de overwinning. Tevens zond hij hulptroepen aan de Romeinen, om den Pseudo-Philippus te verdrijven, en vervolgens om de Achajers te bevrijden en Corinthe te veroveren. Hij overleed in 138 vóór Chr. en wordt als een vriend van kunst en wetenschap geroemd.
Attalus III Philometor, een zoon van Eumenes II en van Stratonice, eene koningsdochter uit Cappadocië, een neef en opvolger van den voorgaande. Hij gedroeg zich tegen bloedverwanten en vrienden met de wreedheid van een krankzinnige en werd eindelijk door eene geweldige zwaarmoedigheid aangetast, zoodat hij de zamenleving ontvlood en zich enkel met tuinbouw , beeldhouwkunst en metaalgieterij bezig hield. Hij overleed in 133 vóór Chr., nadat hij de Romeinen tot erfgenamen had benoemd van zijne onmetelijke schatten. Deze begrepen, dat hij daaronder ook het rijk bedoeld had, zoodat zij Pergamus veroverden en in een Romeinsch wingewest veranderden.
De keizer van het West-Romeinsche rijk, van wien wij gesproken hebben, is Attalus, te voren eerste praefectus te Rome, maar in 439 na Chr. door Alarik tot tegenkeizer van Honorius verheven. Toen genoemde Attalus een jaar later zelfstandig wilde handelen , werd hij afgezet en openlijk beschimpt. Vijf jaren later liet hij zich, op bevel van den Goth Athaulf, nogmaals met de keizerlijke waardigheid bekleeden, maar hij werd in 416 door Constantinus, den veldheer van Honorius, gevangen genomen, in triumf te Rome binnengebragt en, na het verlies der regterhand, naar Lipari verbannen.
