(De) Alpenroos of rhododendron L. behoort tot de familie der ericaceën. Zij heeft eenigzins onregelmatige bloemen. Het geslacht, waartoe wij ons bepalen, bezit een vijftandigen kelk en eene trechtervormige bloem met een vijfslippigen zoom. De helmknopjes hebben twee gaatjes, waaruit het stuifmeel wegvloeit. De meeldraden zijn regtstandig; hun aantal is in den regel tien, maar ver van standvastig. De stamper, draagt een schijfvormigen stempel, en de zaaddoos is vijfhokkig met eene menigte langwerpige zaden. De soorten van dit groote geslacht zijn struiken of boomen met lederachtige bladeren en doorgaans met ongemeen schoone bloemen. Men vindt ze zoowel in de poolgewesten als in de hooge bergstreek van het noordelijk halfrond.
Op de Europésche gebergten vindt men vooral r. ferrugineum L. (Fig. 1 op 2/3 der natuurlijke grootte). Deze struik wordt een paar Ned. el hoog en behoort te huis in het onderste Alpengewest van ons werelddeel en van Midden-Azië. De roestkleurige Alpenroos heeft lancetvormige bladeren, die aan de spits benedenwaarts gebogen en aan de onderzijde met roestkleurige schubben bedekt zijn. De bladeren en dunne steeltjes (folia et stipites rhododendri ferruginei) worden als geneesmiddelen beschouwd tegen steen, rheuma, jicht en verlammingen, en vooral is de marmot-olie (oleo di marmotta) beroemd, welke men vervaardigt door de galappels van den rhododendron te kneuzen en op olie te laten trekken. Eene kleinere soort, r. hirsutum, heeft van onder gestippelde bladeren met behaarde randen en vormt met zooevengenoemde eenige basterd-soorten. Dr. Kotschy ontdekte eene nieuwe Alpenroos, die in geheel Zevenbergen is verspreid. Deze, r. myrtifolium Schott Kotschy, heeft eene gebogene bloembuis en komt overigens in vele opzigten met r. ferrugineum overeen. Zeer fraai is rhodothamnus chamaecistus Rehb. (Fig. 2 op 1/2 der natuurlijke grootte) met rooskleurige, radvormige bloemen, die vooral in Oostenrijk en Lombardije gevonden wordt.
R. ponticum L. is eene fraaije heester met gladde takken en lancetvormige, van onderen bleekgroene bladeren. Zijne bloemen zijn zeer lang en prijken met het heerlijkst purper. Men vindt dit gewas in Griekenland, in Syrië, in Spanje en elders. — R. chrysanthum heeft langwerpige, vrij zachte, rimpelige bladeren, die aan de randen omgebogen en van onderen lichtbruin zijn, en schoone goudgele bloemen met eenige bruine stippen. — R. Dalhousiae Hook fil. draagt bloemen, die bijna zoo groot zijn als witte leliën, en langronde, van onderen zeegroene bladeren en is afkomstig uit Hindostan. — R. Griffithianum werd door Dr. Griffith in Bhotan gevonden en bezit bladeren, welke op die van laurierkers en groote bloemen, welke op leliën gelijken. Fig. 3, is een tak op 1/4 der natuurlijke grootte, b. het bovenste gedeelte van een helmknop, c. vruchtknop en kelk.
R. Edgeworthii Hook fil., (Fig. 4, een tak op 1/4 der natuurlijke grootte) heeft de rimpelige, van onderen roestkleurige bladeren van r. chrysanthum en roodachtig witte bloemen. Hij groeit als woekerplant op de donkere naaldboomen, die zich boven de afgronden van Sikkim verheffen, en als eene gewone plant op het gruis der dalen. — R. virgatum Hook, fil. (fig. 5, op 3/5 der natuurlijke grootte) is eene kleine soort met witachtig blaauwe bladeren en licht-lilakleurige bloemen. Hij groeit in het Himalaya-gebergte. — R. Keysii Nutt. (fig. 6, op 1/3 der natuurlijke grootte) met roode, geelpuntige bloemen is door Booth in Hindostan gevonden. De rhododendron-soorten der Sunda-eilanden zijn in Europa nog weinig bekend. Ook vindt men er in Japan. Van de talrijke Amerikaansche soorten vermelden wij r. maximum L., die 8 Ned. el hoog wordt en bleek purperen bloemen met bruine stippen draagt. Eene fraaije verscheidenheid is door den heer Waelbruck in België aangekweekt en naar den prins Camille Rohan genoemd (Fig. 7 op 1/4 der natuurlijke grootte).
