Gulden mis - Benaming voor de H. Mis ter eere van Maria, op Woensdag na den 3en Zondag van de Advent, met ontsteking van veel licht en groote plechtigheid gevierd. In ons land in de bisdommen Utrecht en Haarlem weinig bekend; in Brabant en Limburg en in België treft men ze overal aan, daarbuiten slechts op enkele plaatsen. De G. M. bestaat zeker vanaf de 12e eeuw, ontstond waarschijnlijk in Frankrijk en werd van daaruit ingevoerd in België en Nederland. „Gulden” beteekent hier „voortreffelijk”, omdat aan de G. M. een bijzondere kracht werd toegekend ter afwering van geestelijke en stoffelijke nooden.
In de Middeleeuwen bestonden er nog andere Missen, die G. M. werden genoemd, o. a. de G. M. „humiliavit” ter eere van de vijf wonden van Christus. Litt. de Katholiek, dl. 130 en 131.
