(Algemeene Kerkvergadering), een → concilie, waarop de geheele Kerk vertegenwoordigd is, bijeengeroepen of achteraf bekrachtigd door den paus. In vereeniging met den paus heeft het de hoogste rechtsmacht over de geheele Kerk. Tot een Oecumenisch Concilie worden opgeroepen en hebben stemrecht:
Kardinalen,
Patriarchen, primaten, aartsbisschoppen en bisschoppen, die hun zetel bezet hebben, ook al zijn zij niet gewijd. Indien → titulaire bisschoppen worden opgeroepen, hebben zij beslissend stemrecht,
Aartsabt en hoogere abten van monastieke congregaties, hoogste bestuurders van clericale orden, abten en prelaten nullius.
Theologen en canonisten hebben adviseerende stem.
OECUMENISCHE CONCILIES - ALGEMEENE KERKVERGADERINGEN
Nr. Plaats Jaar Onder Paus Voornaamste onderwerp
1 Nicea I 325 Sylvester I Arianisme (loochent de ware Godheid van Christus).
2 Konstantinopel I 381 Damasus I Macedonianisme (loochent de Godheid van den H. Geest).
3 Ephese 431 Coelestinus I Nestorianisme (loochent, dat er in Christus slechts één persoon is).
4 Chalcedon 451 Leo I → Monophysitisme (loochent, dat er in Christus twee naturen zijn).
5 Konstantinopel II 553 Vigilius Drie Kapittelstrijd (over de veroordeeling van eenige Nestoriaansche geschriften).
6 Konstantinopel III 680/1 Agatho Monotheletisme (loochent, dat Christus in elk Zijner naturen een wil bezit).
7 Nicea II 787 Adrianus I → Beeldenvereering.
8 Konstantinopel IV 869/70 Adrianus II Schisma van Photius (Patriarch van Konstantinopel, scheidt zich af en bestrijdt primaatschap van Rome).
9 Lateraan I 1123 Calixtus II → Investituurstrijd.
10 Lateraan II 1139 Innocentius II Trof maatregelen tegen de machtsovertreding van Rogier II van Sicilië, tegen den opstandigen Arnold van Brescia enz.
11 Lateraan III 1179 Alexander III → Pauskeuze, hervormingsdekreten (regeling van de verhouding tusschen Kerk en Staat in Duitschland), enz.
12 Lateraan IV 1215 Innocentius III Hervormingsbesluiten tegen ingeslopen misbruiken, Kruistochten, Waldenzen (streefden naar armoede en eenvoud, maar keerden zich tegen het gezag der Kerk) en Albigenzen (id., vervielen bovendien tot vele ketterijen, betreffende huwelijk, eigendom, gezag, zelfmoord).
13 Lyon I 1245 Innocentius IV Keizer Frederik II in den ban, o.m. wegens zijn aanmatiging in geestelijke zaken.
14 Lyon II 1274 Gregorius X Hereeniging met schismatieke Grieken komt voor korten tijd tot stand.
15 Vienne 1311/2 Clemens V → Tempeliers.
16 Constanz 1414/8 (Johannes XXIII)
Martinus V Einde → Westersch Schisma door verkiezing van één Paus (Martinus); de ketter Hus (gezag der Kerk, Sacramenten) wordt veroordeeld; decreten over hervorming in Hoofd en Leden der Kerk.
17 Bazel, Ferrara, Florence 1431/45 Eugenius IV (Tijdelijke) hereeniging met de schismatieke Grieken.
18 Lateraan V 1512/7 Julius II
Leo X → Hervorming.
19 Trente 1545/63 Paulus III
Pius IV → Protestantisme.
20 Vatikaan 1869/70 Pius IX Over het katholieke geloof en de Kerk van Christus (primaatschap en onfeilbaarheid).
