Er bestaan stoffen, die zó brandbaar zijn, dat er voorzorgsmaatregelen getroffen moeten worden om te voorkomen, dat ze vlam vatten. Fosfor is zo’n stof; het moet onder water bewaard worden, omdat het onmiddellijk in brand vliegt als het met lucht in aanraking komt.
Om die reden vormt fosfor (in kleine hoeveelheden) een voornaam bestanddeel in de meeste lucifersoorten. Fosfor is een van de ruim honderd elementen, waaruit alles op aarde is opgebouwd. In de natuur wordt de stof nooit in zuivere vorm aangetroffen; fosfor heeft daar altijd een verbinding aangegaan met een of meer andere elementen. Zuivere fosfor wordt echter wel gemaakt. Meestal ziet het er in die vorm uit als een staafje witte was. Witte fosfor is giftig.
Daarom wordt het tegenwoordig vaak behandeld met andere materialen. Daardoor verliest het zijn giftigheid en wordt het rood van kleur.Die rode fosfor wordt meestal gebruikt in luciferfabrieken. Witte fosfor veroorzaakte vroeger onder de arbeiders een vreselijke ziekte, die ‘fosforklem’ werd genoemd. Inplaats van rode fosfor wordt momenteel voor de vervaardiging van lucifers ook vaak gebruik gemaakt van een ongevaarlijk fosformengsel. Lucifers, die op deze wijze gemaakt zijn, kunnen overal op aangestreken worden. In Nederland echter worden uitsluitend de zg. ‘veiligheidslucifers’ gemaakt, die aangestreken moeten worden op een speciaal soort materiaal (de zijkant van een luciferdoosje) en waarvan de kop bestaat uit rode fosfor. Fosfor werd ongeveer 300 jaar geleden ontdekt door een alchemist, die op zoek was naar een materiaal waarmee hij onedele metalen in goud kon veranderen.
Fosfor komt zowel in planten als in dieren voor. Planten halen het uit de bodem; dieren onttrekken het aan hun voedsel. Wat de mens betreft: het fosfor in ons lichaam is afkomstig uit voedingsstoffen als eieren, kaas en mager vlees. We hebben die fosfor vooral nodig voor de bouw van beenderen en tanden.
Om hun land ‘op peil’ te houden moeten boeren er evenveel fosfor instoppen als hun gewassen eraan onttrekken. Daartoe gebruiken ze kunstmeststoffen, die voor een gedeelte uit fosfor bestaan: fosfaat bijvoorbeeld of beenderas.
In sommige landen is de bodem rijk aan fosfaten. Zulke landen produceren kunstmest en exporteren die naar alle delen van de wereld. Chili is een van de grootste fosfaatleveranciers.
De naam fosfor betekent eigenlijk ‘lichtgevend’. De stof dankt die naam aan de groenwitte glans, waarmee het oplicht als de lucht vochtig is.