De oude gevel van het Liefdadigheids
gesticht rijst op in het hart van de stad Beaune. De veiling van de wijnen uit het bezit van deze stichting bepaalt jaarlijks de basisprijzen voor alle wijnen uit de Côte-d’Or. Daarmee wordt dus de waarde van de wijnoogst bepaald, ook wel bloed van de Beaunois genaamd. De veiling vindt plaats tijdens de Trois-Glorieuses: de 3 luisterrijke feestmalen waarbij Bourguignon en vreemdeling bijeenkomen om te drinken en de lof te zingen van de wijnen van hun voorkeur.
De gestichten werden in 1443 gesticht door Nicolas Rollin (kanselier van de hertog van Bourgondië) en zijn vrouw Guigone de Salins. Naar verluidt werd Beaune in die tijd uitsluitend bewoond door armlastigen (slechts 24 van de gezinnen werden solvabel geacht). Men had dus nauwelijks een betere plaats voor een liefdadigheidsinstelling kunnen kiezen. Volgens sommigen kon Rollin die onder andere tot taak had het innen van de belastingen - zich permitteren een armenhuis te laten bouwen voor de mensen die hij eerst tot de bedelstaf had gebracht. Hoe dan ook, zijn schenking bleef bestaan en de tehuizen ontvingen in de loop der eeuwen talloze giften, met name in de vorm van met wijngaarden beplante stukken grond.
Een gewelfde inrijpoort onderbreekt de stenen ommuring en geeft toegang tot een met ronde stenen geplaveide binnenplaats waar men groepen bezoekers ziet en de gestichtszusters bedrijvig heen en weer lopen; niettemin is het bestuur, van de stichting af, in handen van leken. En juist omdat ze door leken werden bestuurd, werden de tehuizen niet geconfisqueerd bij het uitbreken van de Revolutie, een periode waarin een fel anti-clericalisme voor de Staat aanleiding was de goederen van de Kerk in beslag te nemen. De gebouwen rond deze binnenplaats dateren uit de middeleeuwen, en helemaal rond deze vierkante ruimte loopt een op zuilen rustende galerij. Op het fraaie dak, dat is gedekt met veelkleurige pannen, prijken met houtsnijwerk versierde dakkapellen. Achter deze eerste binnenplaats liggen nog andere die de bezoekers maar zelden te zien krijgen, en op de laatste daarvan komen de gebouwen uit waar de wijn wordt bereid.
De veiling van de wijnen van de Hospices de Beaune is in Bourgondië het hoogtepunt van het jaar. Uit de hele wereld stromen de wijnhandelaren hier samen. Volgens gebruik valt de veiling op de derde zondag van november. Drie dagen daarvoor wemelt de stad al van de mensen, en op de vooravond worden de kelders door jan en alleman bestormd om de wijn te proeven. Tot besluit van deze dag vindt het eerste banket van de Trois Glorieuses plaats in Clos Vougeot. De eigenlijke veiling wordt gehouden op een van de buitenplaatsen van Beaune, of in een van de hallen.
Ze staat altijd onder het voorzitterschap van een bekende persoonlijkheid zoals prinsen, ambassadeurs en andere personen die een belangrijke rol vervullen in het openbare leven. Het bieden verloopt volgens een traditioneel ritueel: ‘à la chandelle’. Men plaatst 1 klein kaarsje in een blaker en het bieden begint zodra de kaars wordt aangestoken; de laatste prijs die is gehoord voor het uitgaan van de kaars is die van de toewijzing.
De concurrentiestrijd is hevig, want eigenaar worden van zelfs een kleine hoeveelheid wijn uit de Hospice de Beaune bezorgt handelaren en restaurateurs een enorm prestige. De prijzen komen dus dikwijls boven de reële waarde van de wijn uit, maar de koper heeft althans de troost aan een liefdadig werk te hebben bijgedragen.
Helaas wordt alle wijn binnen een maand na de veiling weggehaald in vaten en niet alle kopers besteden aan de wijn de zorg die hij verdient. Erger nog, de prijzen zijn zo hoog en de vraag is zo groot dat sommigen in de verleiding komen de wijn aan te lengen.
De wijngaarden van het tehuis liggen overal verspreid in de Côte de Beaune. De wijnen hebben natuurlijk wel een appellation, maar ze zijn meer bekend onder de naam van de schenker van de wijngaard waarop ze zijn gegroeid. Zo is de Cuvée du Dr. Peste afkomstig van de druiven die worden verbouwd op een wijngoed in Corton, nauwkeuriger gezegd in het gedeelte van Aloxe-Corton dat La Maréchaude wordt genoemd, maar aangezien dit perceel aan de Hospices werd geschonken door dokter Peste, wordt de wijn nog steeds onder diens naam verkocht. De Hospices hebben 52 ha wijnland en produceren bijna 1750 hl per jaar, waarvan 75 % rode wijn. Daarnaast brengen zij ook nog Mare de Bourgogne in de verkoop.
Na de veiling van de wijn komt die van de mare van het voorafgaande jaar: ongeveer 300 hl per jaar. Evenals voor de wijnen liggen de prijzen even boven die van elders in de Bourgogne geproduceerde, kwalitatief identieke marcs.
Na afloop van de veiling vindt het tweede banket van de Trois Glorieuses plaats in de kelders van de Hospices. Daags daarna eindigt deze trilogie met la Paulée: een banket in het dorp Meursault waarbij de wijnboeren worden geacht een fles van hun beste en zeldzaamste wijn mee te brengen en die aan de dis te laten rondgaan. Na afloop van deze laatste maaltijd gaat iedereen naar huis om bij te komen.
Het totaal van 52 ha bestaat uit 25 verschillende cuvées rode wijn en 9 cuvées witte wijn. Rood: Beaune Nicolas Rollin, Beaune Guigonne de Salins, Beaune Brunet, Beaune Rousseau Dslandes, Beaune Maurice Drouhin, Beaune Hugues et Louis Betault, Beaune Dames Hospitalières, Beaune Clos des Avaux, Monthélie Lebelin, Volnay Santenots Jehan de Massol, Volnay Blondeau, Volnay Santenots Gauvin, Volnay Muteau, Pommard Dames de la Charité, Pommard Cyrot Chaudron, Pommard Billardet, Mazis Chambertin Madeleine Colignon, Corton Charlotte-Dumay, Corton Dr. Peste, Savigny Fourquerand, Savigny Fomeret, Savigny Arthur Girard, Auxey-Duresses-Boillot en Pernand-Vergelesses Rameau-Lamarosse. De 9 witte zijn: Meursault Loppin, Meursault Charmes de Bahezre de Lambay, Meursault Goureau, Meursault Genevrières Baudot, Meursault Jean Humblot, Meursault Genevrières Philippe-le-Bon, Meursault Charmes Albert Grivault, Corton Vergennes Paul Chanson en Corton Charlemagne François de Salins.
