Rode en witte Bourgogne. Departement Côte-d’Or, Frankrijk
Ten zuiden van Fixin begint de Côte de Nuits, die zich uitstrekt over een 20-tal kilometers tot de rand van een aantal steengroeven die even ten zuiden van Nuits-Saint-Georges liggen, de voornaamste stad van deze sector, die daaraan ook zijn naam ontleent. Sommige van de wijngaarden die op de hellingen van deze in aantal zorgvuldig beperkt gehouden sectoren liggen, mogen tot de beste van de wereld worden gerekend.
In deze kleine sector produceert de Pinot noir de beste wijn, wanneer de omstandigheden het toelaten. Meer naar het noorden toe zou dit ras een dunnere en hardere wijn geven, en meer naar het zuiden zou de wijn zachter en minder robuust zijn. Deze druif is zelfs in de Côte de Nuits niet gemakkelijk te kweken, want het gebied heeft niet overal dezelfde ideale bodem. Daarom zijn de grote wijngaarden in deze streek zo klein en maken ze zulke voortreffelijke wijnen, terwijl hun naaste buren slechts middelmatige wijnen produceren. De wijngaarden in deze sector worden climats genoemd, zoals trouwens in de hele Côte-d’Or. Ieder climat is weer anders, afhankelijk van zijn ligging, bodem en drainage.
Alle climats in de Côte de Nuits liggen op het zuidoosten, zodat de opgaande zon het vocht langs de loten van de wijnstok opzuigt. Meer naar het zuiden toe zou de zon al te warm worden en zou de wijnstok verwelken. In een klimaatzone waar maar heel weinig nodig is om een oogst te bederven, is de taak van de wijnboer moeilijk en uitputtend, maar elke wijnbouwer geeft zijn wijn iets eigens mee. Als men deze wijnen bij een proeverij met elkaar vergelijkt, kan men, mits men over de nodige ervaring beschikt, het verschil herkennen tussen een Côte de Nuits en een Côte de Beaune, en zelfs tussen een CharmesChambertin en zijn buurwijn Clos de Bèze.
De grondsoort in de Côte de Nuits is een roodachtige mergel die kalksteentjes bevat met een variabel gehalte aan lava en Fuller-aarde (een kleitype dat rijk is aan calcium-silicaten en magnesium), en verder kalkzouten, potassium en fosfor. De ondergrond, die dateert uit het middelste Mesozoïcum bestaat uit leem die ijzer en kalk bevat. Door het diepe omploegen worden ondergrond en bovengrond echter met elkaar vermengd.
Het wijngaardoppervlak van ongeveer 1500 ha is in hoofdzaak beplant met de Pinot noir, maar men vindt er ook Chardonnay. Sommige sectoren zijn beplant met Gamay, Melon en Aligoté. De wijnen zijn voor het grootste deel rood, maar in de gemeenten Vougeot en Chambolle-Musigny maakt men ook witte wijnen.
De wijnen van de Côte de Nuits zijn geklasseerd in 3 categorieën: Grands Crus, Premiers Crus en Vins Communaux (gemeentewijnen), al naar gelang hun plaats van herkomst en normen.
Grands Crus
1. Toegestane druiverassen: Pinot noir, Pinot Liébault en Pinot beurot voor de rode wijnen, Chardonnay voor de witte. Voor de rode geldt een toegestane hoeveelheid Pinot blanc of Chardonnay tôt een maximum van 15%, naar believen van de wijnboer.
2. Maximum produktie: 35 hl/ha, behalve voor de wijngaarden van LatricièresChambertin, Charmes-Chambertin, Mazoyères-Chambertin, Mazis-Chambertin, Ruchottes-Chambertin en ChapelleChambertin in de gemeente GevreyChambertin, waar het toegestane maximum 37 hl/ha bedraagt.
3. De rode wijnen moeten een minimum alcoholgehalte hebben van 11,5°, en de witte van 12°.
Premiers Crus
1. Dezelfde druiverassen als voor de Grands Crus.
2. Maximum produktie: 40 hl/ha.
3. Minimum alcoholgehalte: voor de rode 11°, voor de witte 11,5°.
4. Deze wijnen mogen worden verkocht onder de naam van de gemeente of van de wijngaard, of van de gemeente met de vermelding Premier Cru. Voldoen ze niet aan de hierboven genoemde normen, dan vervallen ze in de categorie Vins Communaux.
Vins Communaux
1. Hetzelfde druiveras als voor de hierboven genoemde appellations.
2. Maximum produktie: 35 hl/ha.
3. De rode moeten een alcoholgehalte hebben van minstens 10,5° en de witte van 11°.
4. De wijnen die niet aan bovengenoemde normen voldoen worden gedeklasseerd en verkocht onder een meer algemene benaming, zoals Bourgogne.
De hierboven gegeven voorschriften hebben betrekking op alle goede wijnen van de Côte de Nuits, behalve op die met de benaming Côte de Nuits-Villages, die duidelijk boven de eenvoudige Bourgogne uitsteken, maar niet dezelfde klasse hebben als de 3 categorieën Grands Crus, Premiers Crus en Vins Communaux.
Meest befaamde wijngaarden rode wijnen
Crus - Gemeente
Clos de Perrière - Fixin
Clos du Chapitre - Fixin
Le Chambertin - Gevrey-Chambertin
Le Clos de Bèze - Gevrey-Chambertin
Latricières - Gevrey-Chambertin
Mazys (of Mazis) - Gevrey-Chambertin
Mazoyêres - Gevrey-Chambertin
Charmes - Gevrey-Chambertin
Ruchottes - Gevrey-Chambertin
Griotte - Gevrey-Chambertin
Chapelle - Gevrey-Chambertin
Clos Saint-Jacques - Gevrey-Chambertin
Varoilles - Gevrey-Chambertin
Clos de Tan - Morey-Saint-Denis
Les Bonnes Mares - Morey-Saint-Denis
Clos de la Roche - Morey-Saint-Denis
Clos Saint-Denis - Morey-Saint-Denis
Clos des Lambrays - Morey-Saint-Denis
Les Musigny - Chambolle-Musigny
Les Bonnes Mares - Chambolle-Musigny
Les Amoureuses - Chambolle-Musigny
Clos de Vougeot - Vougeot
1. Clos des Lambrays is een grote wijngaard in de gemeente Morey-Saint-Denis, maar eerst zonder Appellation Contrölée, omdat de eigenaren ervan al 30 jaar lang in conflict waren met de INAO (Institut National des Appellations d’Origine). Dit is in 1980 eindelijk opgelost.
Crus - Gemeente
Les Grands Echezeaux - Flagey-Echezeaux
Les Echezeaux - Flagey-Echezeaux
La Romanée-Conti - Vosne-Romanée
La Romanée - Vosne-Romanée
La Tâche - Vosne-Romanée
Les Gaudichots - Vosne-Romanée
Les Richebourg - Vosne-Romanée
La Romanée-Saiat-Vivant - Vosne-Romanée
Les Malconsorts - Vosne-Romanée
Clos des Réas - Vosne-Romanée
Les Suchots - Vosne-Romanée
Les Beaux-Monts (of Les Beaumonts) - Vosne-Romanée
La Grande Rue - Nuits-Saint-Georges
Les Saint-Georges - Nuits-Saint-Georges
Aux Boudots - Nuits-Saint-Georges
Les Cailles - Nuits-Saint-Georges
Les Porrets - Nuits-Saint-Georges
Les Pruliers - Nuits-Saint-Georges
Les Vaucrains - Nuits-Saint-Georges
Clos de la Maréchale - Prémeaux
Les Didiers - Prémeaux
Clos des Forêts - Prémeaux
Clos des Corvées - Prémeaux
Aux Perdrix - Prémeaux
Meest befaamde wijngaarden witte wijnen
Crus - Gemeente
Musigny Blanc - Chambolle-Musigny
Clos Blanc de Vougeot - Vougeot
Voor de volgende gemeenten de alfabetische lijst: → FIXIN, → GEVREY-CHAMBERTIN, → MOREY-SAINT-DENIS, → CHAMBOLLEMUSIGNY, → VOUGEOT, → FLAGEY-ECHEZEAUX, → VOSNE ROMANÉE, → NUITS-SAINT-GEORGES en → NUITS-SAINT-GEORGES-PRÉMEAUX.