In het zweet zijns aanschijns, met harde arbeid, met zware (fysieke) inspanning.
Wanneer Adam en Eva gezondigd hebben in het paradijs heeft dat geweldige repercussies. Ze worden verjaagd, en buiten het paradijs zullen ze vanaf dan heel wat moeten verduren. God voegt hun toe: ‘in het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aardbodem wederkeert, omdat gij daaruit genomen zijt; want stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren’ (Genesis 3:19, NBG-vertaling). De boodschap is hard, en de maar eenmaal in de bijbel voorkomende uitdrukking in het zweet zijns aanschijns heeft haar impact niet gemist. Ze wordt nog vaak gebruikt. De NBV luidt anders: ‘Zweten zul je voor je brood, / totdat je terugkeert tot de aarde, waaruit je bent genomen: / stof ben je, tot stof keer je terug’.
Bijbelcitaat: Statenvertaling (1637), Genesis 3:19. In ’t sweet uwes aenschijns sult ghy broot eten.
Gebruiksvoorbeeld: ‘Ha, Ferman,’ zei de wachter. ‘Heb je je brood weer verdiend vandaag?’ ‘In het zweet mijns aanschijns,’ antwoordde Ferman, terwijl hij zijn voorhoofd afwiste. (T. Dragt, De brief voor de koning, 1988 (1962), p. 229)
Gebruiksvoorbeeld: Ik heb in het zweet mijns aanschijns de vloeren moeten beitsen. (N. van der Zee, Zuster Juuls Ereprijs, z.j. (1963), p. 81.)
Gebruiksvoorbeeld: Niets is gênanter dan de toerist die de autochtoon in het zweet zijns aanschijns staat te beloeren. (F. de Jonge, Het Damestasje, 1987, p. 152)
Gebruiksvoorbeeld: Werken zul je, in het zweet des aanschijns, van frivoliteit komt alleen maar ellende. (De Volkskrant, 24-10-1998, p. 2V)
