Wat is de betekenis van Heerlijke rechten?

Speciale rechten van een heer, zoals het alleenrecht op jagen.

Overheidsgezag, dat niet in een hiërarchische relatie, maar als eigen erfelijk recht wordt uitgeoefend. Het territoir waarover heerlijke rechten werden uitgeoefend, heette heerlijkheid. Heerlijke rechten konden wetgeving, rechtspraak en bestuur omvatten, in meer of minder ruime vorm, maar meestal ook aanspraken op inkomsten uit goederen (zakel...

Heerlijke rechten, in de Middeleeuwen de rechten die door versnippering van het koninklijk gezag in handen waren gekomen van landsheren. Deze rechten waren geldig in het territorium dat de heren bestuurden. Gewoonlijk liet de heer zich vervangen door een → schout (hoge heerlijkheid) of een → baljuw of → drost. De heerlijke rechten bestonden onder a...

zie heerlijkheid. Die rechten waren vele en velerlei, en niet bij elke heer dezelfde: jachtrecht, herendiensten (hand- en spandiensten), maalrecht, tal van belastingen in geld of natura; recht de geestelijkheid ter plaatse te benoemen (collatierecht), enz.

het recht van jurisdictie binnen zeker territoir (→ Heerlijkheid), uitgeoefend door de heer, die zich gewoonlijk liet vervangen door een schout, bij een hoge heerlijkheid door een baljuw of drost (→ Ambachtsheerlijkheid). Tot de heerlijke rechten behoorden economisch gezien allerlei prestaties door de bevolking aan de heer verschuldigd o....

Het leenrecht schoot in Frl. geen wortel. In 1504 verklaarde men, volgens Edo Jongema, aan George van Saksen: ‘De Friezen weten van geen leen.’ Zo was hier, anders dan in Groningen, ook geen sprake van H.r. over personen of goederen. De Fr. adel leek minder belangrijk dan die van elders. Vandaar nu en dan de poging om zich ‘heer&r...

Rechten toekomende aan de heer ener heerlijkheid; afgeleide domeinrechten door de vorst aan particulieren vergund. Deze rechten waren, vóór de Franse revolutie, ook in Ned. van betekenis, vooral in het Z. en Midden. Of men de voorrechten van de Groninger jonkers theoretisch als h.r. mag aanmerken, is een strijdvraag; praktisch evenwel...

Heerlijke rechten - Men kan eigenlijke en oneigenlijke heerlijke rechten onderscheiden, maar reeds dadelijk moet worden opgemerkt, dat het zeer moeilijk is om te beslissen, of men met een eigenlijk of een oneigenlijk te doen heeft. Heerlijkheid (zie op dit woord) is te definieeren als het recht om regeermacht uit te oefenen en het heerlijk recht bi...

in de middeleeuwen het recht van jurisdictie, binnen een territoir dat als heerlijkheid werd aangeduid. De heer had bij de uitoefening van zijn recht rekening te houden met de rechten die hogere gezagsorganen zich hadden voorbehouden, zelfs als hij een hoge heerlijkheid of halsheerlijkheid had. Wie zodanige heerlijkheid bezat, had hoge of criminele...