(Xiphosura) vormen met de uitgestorven Gigantostraca de klasse der Merostomata, behorende tot de onderstam der Chelicerata van de Geleedpotigen. Behalve een aantal uitgestorven vormen behoort tot deze groep o.a. de vanouds bekende Molukkenkreeft (Tachypleus gigas = [i]Limulus moluccanus).
[/i]
Het lichaam is in 2 delen verdeeld: prosoma, overeenstemmend met het kopborststuk der spinachtigen en het opisthosoma (= het achterlijf der spinachtigen). Ieder der delen is door een convex ongesegmenteerd rugschild bedekt. Het rugschild van het prosoma draagt één paar grote, samengestelde, ver uit elkaar gelegen ogen en verder naar voren één paar dicht bij de mediaanlijn gelegen enkelvoudige ogen. Op het opisthosoma volgt een lange staartstekel (telson, z geleedpotigen). Het prosoma draagt 6 paar ledematen, evenals bij de spinachtigen, waarvan het voorste paar cheliceren zijn (z chelicerata). Het opisthosoma bezit 6 paar afgeplatte poten (bladpoten), waarvan de 5 achterste paren aan hun naar het lichaam gekeerde bovenzijde kieuwplaatjes dragen, terwijl het voorste kieuwloze paar de er achter gelegen bladpoten ten dele ab een deksel bedekt.
In de ontwikkeling van de Xiphosura treft men het zgn. Trilobietenstadium aan, een larvevorm, die door zijn lichaamsbouw (prosoma en opisthosoma, zonder staartstekel) aan deTrilobieten herinnert, maar het opisthosoma is ongeleed (geleed bij de Trilobieten).
De zwaardstaartigen zijn mariene dieren, zij komen voor in ondiep water, waar ze op een slibrijke bodem rondkruipen. Zij voeden zich met ringwormen en weekdieren, en leggen hun eieren dicht bij het strand.
In oudere geologische tijdperken waren deze dieren veel meer algemeen verspreid dan thans (bijv. in het Jura-tijdperk ook in Beieren). Nu komen zij alleen aan de Atlantische kust van Noord-Amerika, in Z.O.-Azië en in de Indische archipel voor.
Lit.: J. Versluys und R. Demo 11, Das Limulus-Problem, Ergebn. u. Fortschritte der Zool., Bd. 5 (1922).
