is een boom Quillaja Saponaria Mol. en enkele verwante soorten (fam. Rosaceeën) die in Chili, Peru en Bolivia voorkomt en in India en Californië is ingevoerd. De afgeschaafde en versnipperde bast komt als houtzeep in de handel en bestaat hoofdzakelijk uit het phloëem en bevat 10 pct saponine (quillaja saponine) dat bij hydrolyse glycuronzuur en het weinig oplosbare sapogenine geeft.
Dergelijke saponinen komen in vele gewassen voor (C80H48O6); de bast bevat bovendien suikers, zetmeel en calcium-oxalaat en wordt als emulgerend middel gebruikt en is een uitstekend wasmiddel voor fijnere stoffen. Zeepbessen zijn het vruchtvlees van Sapindus Saponaria L. (fam. Sapindaceeèn) uit tropisch Amerika en zeepwortel is de rode wortel van het ook in Nederland langs de wegen en dijken voorkomend, overblijvend gewas Saponaria officinalis L. (fam. Caryophyllaceeèn) „Radix saponariae”, dat 3-5 pct saponine bevat.
