is de historische naam voor het lage, waterrijke landschap in de provincie NoordHolland, begrensd door de Twiske (welke zich uitstrekte tussen de Wormer en het IJ), het IJ en het IJselmeer. Het omvat de stad Monnikendam en de dorpen Broek in Waterland, Zuiderwoude, Uitdam, Holysloot, Ransdorp, Zunderdorp, Schellingwoude, Durgerdam, Nieuwendam, Watergang, Buiksloot, Landsmeer, Ilpendam en Purmerland.
Lit.: H. J. Soeteboom, Oud-heden van Zaan-land, Stavoren, Vronen en W. (Amsterdam 1702); J. F. L. de Balbian Verster, Met de tram door W. (Amsterdam 1889); G. v. Zeggelaar, Blikken in het verleden v.
W. (Amsterdam 1900); W. Meyer, Tussen Crommenye en Yselmeer: een beschrijving v. W. en Zaanstreek (Amsterdam 1949); J. v. Ginneken, Drie Waterlandse dialecten (Alphen a/d Rijn 1953, Publ. v. d. Stichting voor het bevolk.-onderz. in de Zuiderzeepolders, 18).
