Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Wäinö aaltonen

betekenis & definitie

Fins beeldhouwer (Karinainen, Z.W.-Finland, 8 Mrt 1894), stamt uit de oude Finse boerenadel, welks eigenschappen hij heeft geërfd: gezond van lichaam, religieus, karaktervast en van taaie standvastigheid. Hij werd al vroeg doof.

Meer dan 500 werken heeft hij reeds geschapen. Zijn vroegste werken zijn lyrisch van voordracht en hun zonnige lichtheid wekt gedachten op aan het oude Kreta. Aanvankelijk was hij arm, later werd zijn positie steeds beter. In de jaren 1917-’22 ontstond zijn reeks vrouwenfiguren in verschillende standen door het water lopend met als centraal beeld „De Wadende Vrouw”. Deze zijn van een jonge en zinnelijke uitdrukking. De haren werden speciaal verzorgd. Hij placht dan ook te zeggen: „De vrouw is het mooist wanneer ze het haar kamt”.Bekend is zijn sportfiguur als standbeeld, de hardloper Paavo Nurmi in brons als het Finse sport-ideaal. Verder schiep hij monumentale beelden als De Lelie (3 m. hoog) in grijs graniet, een bloemkelk aan haar voeten. In zwart graniet ontwierp hij een tors Het zwarte meisje, Zwarte granietkop, Muzekop en het reliëf De gelukkigen, Meisje in rood graniet, Muze in brons voor het standbeeld van Aleksis Kivi te Tampere, een vrouwenfiguur (3 m.) als gedenkteken (1930) voor de mannen die bij het vergaan van de Torpedoboot S 2 om het leven kwamen. In de vergaderzaal van de Rijksdag te Helsinki staan vijf beelden van hem: De Wieder, De Denker, De Toekomst (vrouw met kind), Het Geloof en De oogster. Bekend is de vrouwenfiguur Marjatta, een kind in de opgeheven armen houdend. De idee stamt uit de heilige Jonkvrouw uit de Kalevala, het Finse nationale epos.

Het voornaamste werk van Aaltonen is het standbeeld van een zittende figuur van Aleksis Kivi, den grootsten Finsen schrijver te Helsinki. Tussen de poten van de stoel zijn reliëfs aangebracht die de bekendste werken van den schrijver voorstellen. Een der jongste werken van den beeldhouwer is het standbeeld De Finse Jonkvrouw, destijds tijdelijk geplaatst voor het Finse paviljoen op de wereldtentoonstelling te New York. Vele reliëfs heeft hij ontworpen, o.a. Licht en Schaduw (het Finse Eden), De Gelukkigen in verguld ceramiek en zwart marmer. Vermelding verdient het monument ter herdenking van de vestiging der Finnen in De la ware, 300 jaar geleden, op kosten van de Staat opgericht in de buurt van Philadelphia. Bekende portretbusten zijn van Albert Thomas, Paul-Boncour, Jean Sibelius en Avenol, alg. secr. van de Volkenbond.

THEO VAN REIJN

< >