Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Tsjoektsjin

betekenis & definitie

een tot de Palaeo-Siberiërs (z Siberische volken) behorend volk op het grote schiereiland in het uiterste N.O. van Azië, dat geheel uit toendra’s bestaat. Van de ca 12 300 (1926) Tsjoektsjin is 75 pct veehoeders, die op de toendra met hun rendieren trekken: ’s zomers naar de oevers van de Poolzee, ’s winters meer naar het Zuiden.

Degenen, die geen rendieren genoeg hebben, leven van de jacht op zeedieren; dit zijn de Zee-Tsjoektsjin. De Rendier-Tsjoektsjin wonen in ronde tenten van huiden. De rendieren worden niet gemolken; het hoofdvoedsel is rendiervlees; met de Zee-Tsjoektsjin wordt dit geruild voor traan en robbenhuiden. Ook met de Eskimo’s werd reeds vóór de komst van de Russen handel gedreven, ook over de Beringstraat. De ZeeTsjoektsjin eten veel rauw vlees, bij gebrek aan brandstoffen. Van de Russen koopt men thee en tabak, waarop de Tsjoektsjin verzot zijn. Trouwlustige Tsjoektsjin verwerven een vrouw door in dienst te treden bij de vader van het meisje. De religie is animistisch. Sjamanisme is er nog in volle bloei. Tegenwoordig hebben de meeste Siberische volken andere namen gekregen (de oude berustten vaak op een misverstand). De Tsjoektsjin heten thans Loeorawetlani.Lit.: L. Radloff, Über die Sprache der Tschuktschen, in: Mém. de l’Acad. des Sciences de Petersbourg, VII, 3 (St Petersburg 1859); W. Bosraras, The Chukchee, in: The Jesup-North Pacific Expedition, VII (Leiden 1904/1909); Idem, The Chukchee, in: Memoirs of the Armenian Mus. of Nat. Hist., XI (New York 1909); Idem, Chuckchu Mythology, in: The Jesup-North Pacific Expedition, VIII ( Leiden 1910); Idem, Chuckchu, in: F. Boas, Handbook of American ïndian Languages, II (Washington 1922); H. V. Sverdrup, Die Renntier-Tschuktschen, in: Mitt. der Geogr. Ges. zu Hamburg, XXXIX (1928).

< >