Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Stafford CRIPPS

betekenis & definitie

Sir, Engels politicus (Londen 24 Apr. 1889), studeerde aan de Londense Universiteit chemie, maar ging later naar de rechtsstudie over en werd in 1913 advocaat. Hij was een zoon van de kerkelijke jurist lord Parmoor.

In 1924 sloot Cripps zich aan bij de Labour Party, in 1930 werd hij in de tweede regering MacDonald „solicitor general” en voor Oost-Bristol kreeg hij zitting in het Lagerhuis. In de volgende jaren ontwikkelde hij zich echter tot een voor zijn partij zeer lastige radicale figuur. Vooral op het gebied van de buitenlandse politiek gedroeg hij zich zeer onafhankelijk van de algemene partijlijn. Zeer links georiënteerd, stond hij voor Engeland een soort van Volksfront voor.

In 1937 stichtte hij binnen de Labour Party een aparte groep, de „Socialist League”. Zij werd door het partijbestuur ontbonden. Toen Cripps in 1939 opnieuw de leiding van zijn partij bruskeerde, werd hij wegens discipline-breuk uitgestoten.

Toen Wereldoorlog II uitbrak, gaf hij een zeer lucratieve advocatenpraktijk op. In 1940 werd hij door Churchill als ambassadeur naar Moskou gezonden. Hij gold toen als de aangewezen man om Stalin te benaderen. Hij was in Moskou, toen de Duitsers Rusland binnenvielen en dit land de bondgenoot van Engeland werd.

In 1942 naar Engeland teruggekeerd, werd hij met een nieuwe goodwillmissie naar India gezonden, om de Congres-nationalisten althans voor de duur van de oorlog nog tot samenwerking met Londen te bewegen. Zijn reis was geen succes. Van 1942-1945 fungeerde Cripp; in het Engelse oorlogskabinet als minister van Vliegtuigproductie.

In Febr. 1945 werd Cripps wederom tot de Labour Party toegelaten, en nadat deze partij bij de verkiezingen in het midden van dat jaar, die hem zijn oude Lagerhuiszetel voor Oost-Bristol hergaven, de overwinning had behaald, nam Attlee hem als president of the Board of Trade in zijn regering op. In 1946 trok hij met twee andere ministers op een kabinetsmissie opnieuw naar India, om een regeling van de verhouding daarvan met het Britse Gemenebest voor te bereiden. In Sept. 1947 werd Cripps benoemd tot minister voor Economische Zaken en als zodanig belast met de coördinatie van al Engelands inspanningen, zijn plaats op de wereldmarkt, voorwaarde voor zijn volkswelvaart, te herwinnen. Ter wille van de export en van een evenwichtige betalingsbalans riep hij het Engelse volk meermalen op voor zichzelf „austerity” te betrachten.

In Nov. 1947 trad Gripps als Chancellor of the Exchequer op. Zijn coördinatiefunctie behield hij echter.

j. R. EVENHUIS

Bibl.: Towards a Christian Democracy (1945); Democracy alive. A selection from recent speeches (1946).

< >