Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Stabilisatie

betekenis & definitie

(scheepsartillerie) is het vastleggen van de richtlijn (c.q. zielas) van een richttoestel of kanon aan boord, zodat de stand daarvan in de ruimte niet wordt beïnvloed door de scheepsbewegingen. Zulk een „onafhankelijke” richtlijn is nodig om bij de grote snelheid en wendbaarheid der moderne doelen (speciaal luchtvaartuigen) het richt- en vuurleidingprobleem bevredigend te kunnen oplossen.

In principe geschiedt zulks door het aannemen van twee referentievlakken: een horizontaal, verkregen door gebruik van een verticale gyroscoop en een verticaal, door een op het horizontale vlak opgestelde horizontale tol.De verticale stamp- en slingerbeweging van het schip wordt nu met electrische geefsystemen gemeten aan de 2 loodrecht op elkaar staande tappenassen van het cardanusringenstel, waarin de verticale tol is opgehangen; het gieren en koersveranderen in het horizontale vlak wordt met een derde geefsysteem bepaald uit de draaiing van het (zijn horizontale richting bewarende) opstellingsvlak van de horizontale tol t.o.v. de ophanging.

De door de 3 geefsystemen aan 3 assen gemeten afwijkingen worden nu door een natuursysteem zonder vertraging voldoende versterkt en in tegengestelde zin overgebracht op de corresponderende assen van het kanon of richttoestel, dat men wil stabiliseren.

< >