eigenlijk Burckhardt, Duits godgeleerde en staatsman, en Luthers reformator (Spalt, bij Neurenberg, 17 Jan. 1484 - Altenburg 16 Jan. 1545), bezocht de universiteiten van Erfurt en Wittenberg, voelde zich tot het humanisme aangetrokken en stond vroeg in betrekking tot het Keursaksische hof, m.n. als secretaris van Frederik de Wijze. Hij was tussenpersoon tussen dit hof en Luther en had daardoor grote invloed op het succes der Hervorming.
Sedert 1525 was hij predikant te Altenburg.Hij schreef zeer veel, niet alleen vertalingen van Latijnse geschriften van Luther, Melanchthon en Erasmus, maar ook talrijke levensbeschrijvingen, o.m. van de keurvorsten Frederik, Johan en Johan Frederik van Saksen en een autobiografie; verder zijn vele deels onuitgegeven brieven van hem bekend, terwijl zijn brieven aan Luther vermoedelijk op bevel van de keurvorst Johan Frederik vernietigd zijn.
Bibl.: Jahrbücher von der Reformation Lutheri (uitg. d. Cyprian, 1718); Chronicon et Annales 1463-1526 (waarvan de periode 1513-1526 in uittreksel door J. B. Mencke in 1728 en de periode 1513-1520 volledig door A. Kleeberg in 1919 uitgegeven zijn); Briefe (uitg. van Weudecker en Preller, 1851 vlgg.).
