(Saint Lawrence River), tweede rivier van het Noordamerikaanse continent, voert een reusachtige hoeveelheid water uit de vijf Grote Meren van Canada in N.O. richting naar de Atlantische Oceaan en heeft, wanneer men de rivier van St Louis, de grootste van de in het Boven-Meer (Lake Superior) zich ontlastende rivieren, als de oorsprong beschouwt, een lengte van 3760 km en een stroomgebied van 1.247.898 km2 (waarvan ca 2/3 in Canada).
De eigenlijke St Laurensrivier, zich uitstrekkende van het Ontario-meer tot aan de Atlantische Oceaan, is 1140 km lang en op 560 km boven de monding reeds 15 km breed. Reeds bij het verlaten van het Ontario-meer (op 74 m boven zeeniveau) draagt de rivier wegens de aanzienlijke breedte de naam van Meer der Duizend Eilanden (Lake of the Thousand Islands, lengte 80 km); zij telt er 1629. Verder stroomafwaarts bevinden zich wederom eilanden in de stroom, die de versnellingen Galops en Long Sault vormen. Beneden Cornwall en St Regis, waar de rivier, tot dusver grensrivier tussen de V.S. en Canada (tot 45° N.Br.), geheel het Canadese gebied betreedt, breidt zij zich uit tot het St Francismeer (46 m boven zee), aan het uiteinde waarvan een reeks van stroomversnellingen (Soulanges Rapids) de vaart voor grote schepen belemmert, terwijl nog verder stroomafwaarts de Lachine versnellingen tussen het St Louis-meer (20,4 m boven zee) en Montreal door het Lachine-kanaal vermeden worden.
Kort daarna ontvangt de St Laurens de Ottawa, waarmede zij onderscheiden eilanden vormt. Op een van deze ligt de stad Montreal. Hier ligt de oppervlakte slechts 4 m boven de zeespiegel en bedraagt de waterafvoer 15.000 m3/sec (bij de monding zelfs 100.000 m3/sec). Nog meer stroomafwaarts verbreedt de St Laurens zich, na de Richelieu te hebben opgenomen, tot het St Peter-meer (32 km lang en 3 m diep), waar men reeds de werking bespeurt van eb en vloed. Bij de stad Quebec verdeelt de rivier zich in 2 armen, waardoor het eiland Orleans ontstaat, en 150 km verder heeft men de gevaarlijke stroomversnelling Richelieu; 37 km meer benedenstrooms wordt het water reeds brak en nog 135 km verder, bij St Paschal, geheel zout. Als eindpunt van de St Laurens beschouwt men de Minganeilanden en Kaap Rosier, of ook Kaap Chat en Mont Pelé. Hier mondt de stroom, na omstreeks 60 zijrivieren (w.o. de Ottawa, de Saguenay en de Champlain) te hebben opgenomen, ter breedte van 150 km in de St Laurens Baai uit.
De St Laurens is van zee uit tot Quebec voor schepen tot 12 m diepgang bevaarbaar; schepen tot 10 m diepgang kunnen tot Montreal komen. Vlak boven Montreal beginnen de stroomversnellingen en tot Cardinal (aan de V.S.-zijde Ogdensburg) is de rivier onbevaarbaar en voorzien van laterale kanalen over een afstand van ruim 180 km. Deze kanalen kunnen slechts zeeschepen tot een laadvermogen van 2500 ton bevatten. Aan plannen voor het verbeteren van de vaarweg heeft het in de loop der jaren niet ontbroken. De St Lawrence Seaway, zoals het bevaarbaarmaken van deze rivier in de V.S. genoemd wordt, heeft nog in de laatste tijd bij herhaling in het middelpunt van de publieke belangstelling gestaan. O.m. door het ontdekken van rijke ijzerertslagen in Labrador, hetwelk gezien moet worden in verband met de dreigende uitputting van de ijzerertsvoorraden om de Grote Meren en de kwestie van het benutten van de waterkracht (2,2 millioen p.k.). Natuurlijke nadelen zijn dat deze waterweg gedurende 5 à 6 maanden niet te gebruiken is en dat in de zomermaanden vaak een dikke mist optreedt.
Lit.: D. W. Hoan, The St Lawrence Seaway. Navigation Aspect (Canad. Geogr. Journ., 1948, blz. 53-68); Power Potentialities of the St Lawrence River (Canadian Geogr.
Journ., 1948, blz. 70-72); W. C. D. Haarman, Het Amerikaanse ijzerertsvraagstuk en de St Lawrence Seaway (Tijdschr. Econ. en Soc. Geogr., 1949, blz. 191-200); Idem, Het vervoer van de U.S.A. over de Grote Meren (Tijdschr.
Econ. en Soc. Geogr., 1949, blz. 128-136); P. Ph. Jansen, De St Lawrence Seaway (De Ingenieur, 24 Mrt 1950).
