Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SCOTT, robert falcon

betekenis & definitie

Engels zeeofficier en Zuidpoolreiziger (Devonport 6 Juni 1868 - Ross-Barrière, Zuidpoolgebied, eind Mrt 1912), die pionier was voor het Zuidpoolonderzoek per slede.

Hoewel Scott in het geheel geen Poolervaring bezat verzocht hij Sir Clements Markham, de promotor der „National Antarctic Expedition”, hem als leider daarvan aan te wijzen, hetgeen geschiedde; een gelukkige keuze, daar hij de onderneming tot groot succes voerde en een der bekendste ontdekkingsreizigers zou worden. Deze expeditie (1901-’04), met de „Discovery”, voer eerst zeer ver langs de Ross-Barrière en ontdekte daarbij Koning Edward VII-land; vervolgens werd de basis gevestigd in de Mc Murdo-sont, tussen Ross-eiland en Victoria-land, van waaruit voor het eerst in de Zuidpoolgeschiedenis grote sledetochten over de Barrière en het continent gemaakt werden.

Tijdens de eerste tocht van 3 maanden bereikte Scott, vergezeld van Shackleton en Wilson, 82° 16' Z.Br., en werd ruim 1500 km afgelegd; het volgend jaar drong hij langs de 78ste breedtegraad diep het Victoria-land binnen; ook enkele andere expeditieleden leverden op sledetochten bijzondere prestaties. Zijn tweede Zuidpoolexpeditie (hij was inmiddels tot kapitein ter zee bevorderd), met de „Terra Nova” (1910-’13) had een tweeledig doel: wetenschappelijke waarnemingen te verrichten en te trachten als eerste de geografische Zuidpool te bereiken. De winterkwartieren werden op Ross-eiland gevestigd; vele sledetochten werden ondernomen, o.m. om depots aan te leggen voor de grote tocht naar de Zuidpool. Deze werd na een zware mars door de „Poolgroep”: Scott, Wilson, Oates, Bowers en Evans, op 17 Jan. 1912 bereikt, waarbij de Engelsen tot hun diepe ontgoocheling moesten constateren, dat Amundsen hun ruim een maand voor was geweest. Op de terugweg kwamen allen door ongunstige weersomstandigheden en ondoelmatige voeding om.

De laatste drie overlevenden, Scott, Wilson en Bowers, brachten het tot op ca 18 km van een voedseldepot; hun lijken werden op 12 Nov. 1912 teruggevonden met alle dagboeken, aantekeningen enz. De „Terra-Nova”-expeditie bracht haar taak tot een goed einde en verzamelde talrijke belangrijke gegevens, ook werd Oates-land ontdekt. Scott, een geboren leider, die over een uitstekende pen beschikte, heeft vooral door zijn meesterlijk dagboek van zijn laatste heroïeke tocht, zijn afscheidsbrieven en zijn „boodschap voor het publiek” bekendheid over de gehele wereld gekregen. Voor de Britten werd hij een nationale figuur.

K. W. L. BEZEMER

Bibl.: The Voyage of the Discovery (2 dln, London 1905); Scott’s Last Expedition (2 dln, London 1913, in het eerste zijn journalen).

Lit.: Stephen Gwynn, Captain Scott (London 1929); George Seaver, Scott of the Antarctic (London 1940).

< >