Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

MOSELIKATSE

betekenis & definitie

(Silkaats) was een van de meest geduchte leiders der Matabelen of Ama Ndebele, tegen wie de Boeren bij hun trek naar het Noorden hadden te strijden (gest. 1868). Hij was generaal van Tsjaka, het hoofd der Zoeloes, maar viel omstreeks 1824 van hem af en trachtte toen Thaba-Bosigo, de vesting der Basoeto’s, te veroveren.

Toen hem dit niet gelukte, vluchtte hij over de Vaal, moordde de Betsjoeanastammen in de West-Vrijstaat en in de Transvaal uit en vestigde zich in hun gebied aan de Marico. De Voortrekkers achtten het toen raadzaam, deze streken te verlaten; de Engelsen sloten in 1836 in Mosiga een verdrag met hem. In het volgende jaar (1837) trokken de Boeren onder leiding van Gerrit Maritz tegen hem op en versloegen hem. Toen vertrok hij naar het Noorden en stichtte in Bonyai, tussen de Limpopo en de Zambesi, een nieuw Matabelen-rijk, waarbij hij de aldaar wonende Shona-stammen in een toestand van slavernij bracht.Lit.: J. A. I. Agar Hamilton, The Native Policy of the Voortrekkers (Kaapstad 1928).

< >