Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

KLEPTOMANIE

betekenis & definitie

is de neiging tot dwangmatig stelen. De kleptomanie behoort tot de dwanghandelingen, welke gekenmerkt zijn door het feit, dat de dader de handelingen wel beleeft als zijn handeling maar als in strijd met de eigen persoonlijkheid, als vreemd aan zijn wezen.

Gaat hij niet tot de daad over, dan ontstaan tal van lichamelijke verschijnselen: hartkloppingen, sterk transpireren, beven. Bij de echte kleptomanie volgt onmiddellijk op de daad een sterke ontspanning. Het gestolen voorwerp heeft dan alle waarde voor de dader verloren. Soms wordt getracht de daad ongedaan te maken. Wanneer de daad geldelijk voordeel brengt, moet ernstig getwijfeld worden aan de echtheid van de kleptomanie. Wanneer gestolen wordt onder de dwang van een perversiteit, spreekt men evenmin van kleptomanie, ook niet wanneer door een psychische afwijking de morele of andere remmingen tegen het stelen zijn verminderd. Het is lang niet altijd mogelijk de kleptomanie te begrijpen en te verklaren. Soms vindt men dezelfde structuur als bij andere neurotische dwangverschijnselen: een dwangneurotisch karakter en het vinden van een symbolische bevrediging. Soms schijnt er een verzwakkend biologisch moment te zijn, zoals bij de vrouw: menstruatie, zwangerschap of climacterium. De kleptomanie vormt een belangrijk object van de gerechtelijke psychiatrie.

< >