of klankplastiek is het opzettelijk gebruiken van bepaalde klanken om een bepaalde stemming te wekken. Een dichter bereikt dit effect door herhaling van klinkers (assonantie)
Binnenplaats van het i4de-eeuwse Landhaus te Klagenfurt of medeklinkers (alliteratie) in lettergrepen met sterk accent. Als men van de eigenlijke klanknabootsing afziet, is een op zichzelf staande spraakklank nooit expressief; de herhaling van klank (rijm) kan een bepaalde indruk wekken, bijv. van helderheid of dofheid, die, in verband met de betekenis van de woorden in de versregel, als opgewektheid of somberheid geïnterpreteerd worden kan. Zo spreekt de sombere spookachtigheid van de raaf uit de herhaling van de zw-, aa- en ou-klanken in de volgende versregels van Gezelle:
Met zwarte en zwaren zwaai aan ‘t werken door de grauwe
de zonnelooze locht, ik de oude rave aanschouwe.
Lit.: C. G. N. de Vooys, Klanknabootsing, Klanksymboliek, Klankexpressie (Meded. Kon. Ak. Afd. Lett. N.R. V, 3, 1942); W. Kramer, Inleiding tot de stilistische interpretatie van literaire kunst (2de dr. 1947), blz. 31 w.
