Engels geschiedschrijver (Ox-ford 12 Dec. 1837 Menton 7 Mrt 1883), werkte na zijn universitaire studie te Oxford (1855-1859) als Anglicaans priester onder de arbeiders-bevolking van het Londense East End, in zijn vrije tijd historische opstellen schrijvende voor de Saturday Review, waarbij zijn mentor E. A.
Freeman hem had geïntroduceerd. Zijn aanstelling tot bibliothecaris van de aartsbisschop van Canterbury (in Lambeth Palace te Londen) in 1869 bood hem ruimer gelegenheid voor wetenschappelijk werk. Wetend dat hij, als teringlijder, niet op een lang leven kon rekenen, vatte hij thans het plan op, zonder uitstel zijn ideeën over de Engelse geschiedenis samen te vatten in een bondig overzicht. Deze Short history of the English people (1874) vond onmiddellijk buitengewone bijval, werd herhaaldelijk herdrukt en is meermalen vertaald.
Als beknopte geschiedenis van Engeland is het boeiend geschiedverhaal van Green pas door G. M. Trevelyan’s History of England (1926) van de eerste plaats verdrongen. De held van het boek is het volk, aan welks sociale, economische, godsdienstige en literaire historie veel meer aandacht wordt geschonken dan aan de politieke en militaire geschiedenis (Drum and trumpet history). De voorstelling is aanschouwelijk en pakkend, maar Green’s onverholen radicaal-liberale gezindheid en zijn geestdrift voor een vermeende democratische samenleving in de Angelsaksische periode hebben meermalen tot historische mistekeningen en onbillijkheden geleid.
Green heeft nog gelegenheid gehad dezelfde stof uitvoeriger te behandelen (1877-1880) en de eerste delen te doen verschijnen van een geschiedenis van Engeland op nog groter schaal (1882-1883). Veel steun heeft hij ondervonden van zijn vrouw, Alice Stopford-Green, zelf een historica van naam (schrijfster o.m. van: Townlife in the fjth century, 2 dln, 1894; Tfa old Irish world, 1912; History of the Irish state, 1925), die in 1902 zijn nagelaten geschriften heeft uitgegeven.Bibl.: A short history of the English people (1874); A history of the English people (4 dln, 1877-1880); Geography of the British Isles (met Mrs Green, 1880); The making of England (1882); The conquest of England (1883); Historical studies (1902). Volledige bibl. in: L. Stephen, Letters of J. R.
G. (1901).
Lit.: M. Creighton in: Diet, of National Biography XXIII (1890), 46-49; G. P. Gooch, History and historians in the 19th century (3de dr., 1920), 352-358; J.
W. Thompson, A history of historical writing II (1942), 318-321; W. G. Addison, J.
R. G. (1947) (beknopt).