(Napeir, Neper, Nepper of Neperus), laird of Merchiston, Schots wis- en sterrenkundige (Merchiston Castle, bij Edinburgh, 1550-4 Apr. 1617), schreef in 1594 als heftig Calvinist een in zijn tijd zeer bekende uitleg op de Openbaring van Johannes, doch hield zich, behalve met wis- en sterrenkunde, vooral bezig met verschillende uitvindingen (waaronder het denkbeeld, onderzeeboten te construeren). Een grote vermaardheid verwierf hij zich door de uitvinding der logarithmen die hij oorspronkelijk uitsluitend op de sinussen van hoeken toepaste en eerst later op getallen in het algemeen, waarna het gebruik van logarithmen spoedig in verschillende landen ingang vond.
Ook op het gebied der boldriehoeksmeting verrichtte Napier verdienstelijk werk, vooral door de invoering van de als analogieën van Napier bekende formules (z driehoeksmeting).Bibl.: A Plaine Discovery of the Whole Revelation of Saint John (Edinburgh 1593, Nieuwe Stijl 1594; Ned. vert. Middelburg 1600, 3de dr. 1613); Mirifici logarithmorum canonis descriptio (Edinburgi 1614, Eng. vert. d. H. Filipowski, 1857); Rabdologiae seu numerationis per virgulas libri duo (aid. 1617, Ned. vert, in: E. de Decker’s Eerste deel v. d. nieuwe telkonst, Gouda 1626); Mirifici logarithmorum canonis constructio (Edinburgi 1619, herdr. Lugduni 1620, facs. uitg. Paris 1895, Eng., zeer waardevolle, vert, d.
M. R. Macdonald, 1889).
Lit.: N. L. W. A. Gravelaar, J. N.’s werken (Amsterdam 1899, Verh. der Kon.
Akad. v. Wet. te Amsterdam, iste serie VI, 6; biografie met bespreking der werken); Modern Instruments and Methods of Calculation, A Handbook ol the Tercenary Exhibition ed. by E. M. Horsburgh (London 1914); N. Tercenary Memorial Vol. ed. by C. G.
Knott (Edinburgh 1915); Bibliografie en iconografie, in: R. C. Archibald, Mathematical Table-Makers (New York 1948).
