Engels schilder (East Bergholt 11 Juni 1776-Londen 31 Mrt 1837), werd aanvankelijk niet voor een kunstzinnige loopbaan opgeleid, kreeg achtereenvolgens raadgevingen van John Dunthorne, de landschapschilder Joseph Farington, de graficus J. T.
Smith en na 1799, toen hij aan de Royal Academy studeerde, van Benjamin West. Van de Nederlandse schilders uit de 17de eeuw heeft hij veel geleerd evenals van het werk van Gainsborough. De betekenis van Constable ligt vooral in zijn betrekkelijk pretentieloze schildertrant en in zijn terugkeer tot de uitbeelding van het Engelse landschap. Hoewel romantische trekken aan zijn werk niet vreemd zijn, vindt men er — in analogie met de beschouwelijkheid van de dichters van het Lake District — een grote en in betrekkelijk klare taal tot uiting komende ontvankelijkheid voor de schoonheid van het realistische Engelse landschap.
Hij is een tonalist,die de harde kleurstelling van zijn voorgangers heeft vermeden, doch die daarbij zich veel minder in abstracties verloor dan bijv. zijn tijdgenoot Turner. Zijn visie is trouwhartiger en minder hoogdravend. Toen hij in 1824 voor de Salon te Parijs werk inzond, betekende de kennismaking daarmede voor een aantal Franse kunstenaars een evenement. De schilders van de school van Barbizon waardeerden zijn werk zeer en via hen heeft hij waarschijnlijk ook op de Haagse school invloed uitgeoefend.
In het kader van de betrekkelijk beperkte Engelse schilderkunst van de 19de eeuw is hij een belangrijke en stijlvolle persoonlijkheid.A. GLAVIMANS
Lit.: uitgebr. lit.opg. in: The Encyclopaedia Britannica, vol. VI; Letters ed. Leslie and Taylor (1876); G. J.
Holmes, G. and his Influence in Landscape painting (1902); E. V. Lucas, G. (1925); Standaardbiografie door C. R.
Leslie (1843; herz. uitg. door Andrew Shirley, 1937); Sydney J. Key, J. C.: his Life and Work (1948); J. B.
Knipping, Inleiding tot de Engelse kunst (A’dam 1948).
