Duits opvoedkundige (Hamburg il Sept. 1723 - Maagdenburg 25 Juli 1790), staat in de geschiedenis der paedagogiek bekend als een der voormannen van de Philanthropijnen*.
Deze naam zelf is ontleend aan de modelschool, die hij in 1774 te Dessau stichtte, waarvoor hij o.a. steun vond bij Kant en Lavater. Die steun had hij verworven o.a. door zijn in 1768 verschenen geschrift: Vorstellung an Menschenfreunde und vermögende Männer für Schulen, nebst dem Plane eines Elementarbuchs der menschlichen Erkenntnisse, en aan het in die titel aangekondigde Elementarwerk, dat in een honderdtal platen van Chodowiecki materiaal voor aanschouwelijk onderwijs bevatte.
Ook voor het rekenonderwijs maakte hij zich verdienstelijk door het invoeren van een rekenregel, ter berekening van grootheden, die samengesteld evenredig (z evenredig) zijn met gegeven grootheden, welke regel bekend is geworden als de Regel van Basedow, en die als een wijziging van de kettingregel* kan worden beschouwd. Voorbeeld: als 1200 man in 4 maanden 2400 ton aarde kunnen verplaatsen, hoeveel man kunnen dan in 3 maanden 4000 ton verplaatsen? Basedow schrijft de grootheden uit het vraagstuk als volgt onder elkander:
? 1200
4000 2400
3 4
waarna het product der getallen rechts gelijk moet zijn aan dat van de getallen links.
Lit.: G. P. R. Hahn, B. und sein Verhältnis zu Rousseau (1885); A. Pinloche, B. et le philanthropinisme (1890); C. Gössgen, Rousseau und B. (1891).
