Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Ichthyosauria

betekenis & definitie

of Vishagedis is de naam van een groep merkwaardige, uitgestorven reptielen uit het Mesozoicum. Het meest kwamen deze Ichthyosauria voor in de Lias.

De fossiele overblijfselen van deze dieren zijn vrijwel over de gehele wereld gevonden. Op sommige plaatsen in Engeland en vooral in Zuid-Duitsland (leisteen van Württemberg; lithografische steen van Beieren) zijn zij in goede staat bewaard gebleven.Er waren verschillende soorten van Ichthyosauria (i-g m lang). Deze dieren leefden in volle zee. Zij hadden de vorm van een vis met een zeer lange, spitse snuit, hun poten waren tot platte vinnen vervormd en ook op de rug en aan de staart hadden zij vinnen. De grote, verticale, tweelobbige staartvin zag er van buiten symmetrisch uit, maar slechts de onderste helft bevatte de voortzetting van de wervelkolom. De huid was glad, zonder schubben. Zij hadden een groot aantal wervels (120150 stuks), die aan voor- en achterzijde hol waren (als bij een vis).

Binnen de oogholte lag nog een ring van benige plaatjes, welke omlijsting het oog tegen de druk van het zeewater moest beschermen. De kaken droegen een lange rij van scherpe, kegelvormige tanden, wat bewijst, dat de Ichthyosauria roofdieren waren. Hun voedsel bestond vnl. uit vissen en inktvissen. De Ichthyosauria ademden door longen en moesten dus van tijd tot tijd aan de oppervlakte van de zee komen om lucht te scheppen. Een zeer bijzondere eigenschap van de Ichthyosauria is, dat zij waarschijnlijk levende jongen ter wereld brachten.

< >