Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

HORSMAKRELEN

betekenis & definitie

of Carangidae vormen een orde der Perciformes onder de Vissen *. Zij bestaat uit talrijke geslachten, levend zowel in de gematigde, als in de tropische zeeën; hun voornaamste gemeenschappelijke kenmerken zijn het meer of minder samengedrukt zijn van het lichaam, dat óf naakt, óf, behoudens enkele delen, met kleine schubben bedekt is; voorts is de stekelige rugvin minder ontwikkeld dan de zachte rugvin, de kieuwspleet is wijd, terwijl het aantal buikwervels 10, dat der staartwervels 14 bedraagt.

Het voornaamste geslacht is dat der Bastaardmakrelen (Caranx), met talrijke soorten, die in grote hoeveelheden bij voorkeur in de tropische, maar toch ook veel in bijna alle gematigde zeeën voorkomen.

In onze fauna is dat geslacht vertegenwoordigd door de Horsmakreel (Caranx trachurus), ook wel Marsbanker genoemd (Engels: Horsemackerel, Frans: saurel, Duits: Stöcker), die gemakkelijk herkend kan worden aan de langwerpige gekielde schilden langs de zijdestreep. Lengte slechts ca 60 cm.

Een ander bekend geslacht der Carangidae is het overigens weinig talrijke geslacht Naucrates, door zijn vertegenwoordiger het Loodsmannetje (Naucrates ductor), dat de merkwaardige gewoonte heeft, haaien en andere grote vissen, schepen enz. te begeleiden. Hij bereikt slechts een geringe lengte, nl. 23 1a 30 cm.

De Lajang (Decapterus) is een vis, die in de Java-zee voor de visserij van groot belang is. In groten getale trekken lajangs uit het O. de Java-zee binnen in de oostmoesson, en uit het W. in de westmoesson, terwijl de lajang in de kentering zogoed als ontbreekt, ten minste in het westelijk deel van de Java-zee.

Tot de familie Carangidae behoort verder het geslacht Seriola, met een twaalftal soorten, o.a. de Yellow-tails met een lengte tot 1,50 m, zeer gezochte vissen op St Helena, aan Kaap de Goede Hoop, in Japan en Australië.

< >