veelal vogelpest genoemd, is een virusziekte welke vooral de hoenderachtigen aantast. De ziekte verloopt meestal acuut, het sterftepercentage kan zeer hoog zijn (soms zelfs 100).
Door import van pluimvee uit Italië heeft zich destijds een epidemie van beperkte omvang in Nederland voorgedaan; de laatste 20 jaar echter is hoenderpest hier niet meer voorgekomen.Hoenderpest werd tot voor kort dikwijls verward met de pseudovogelpest; deze ziekte, het eerst waargenomen door Kraneveld op Java in 1926, werd daarna in Engeland vermeld onder de naam Newcastle-disease, welke naam in de internationale literatuur veel gebruikt wordt. Het staat thans vast, dat pseudovogelpest niet identiek is met hoenderpest. Het pseudovogelpestvirus kan vele vogelsoorten aantasten; ook deze ziekte verloopt zeer acuut, de sterfte kan zeer groot zijn; vooral jonge witte leghorns zijn zeer gevoelig voor de besmetting. De pseudovogelpest komt in vele landen voor o.a. in Frankrijk, daar werden de eerste gevallen in het Z. waargenomen, vandaar uit verspreidde de ziekte zich in noordelijke richting, waardoor eerst België en daarna ook Nederland besmet geraakte (1950). De Veeartsenijkundige Dienst tracht in Nederland de ziekte te bestrijden door middel van maatregelen die genomen kunnen worden op grond van de Vogelziektenwet. Een der middelen is het vernietigen van alle vogels der aangetaste pluimveebedrijven; voorts wordt aanbevolen het voorbehoedend laten inenten der kippen met een dode entstof.
In Nederland is enige malen sterfte bij eenden waargenomen, veroorzaakt door een virus dat niet identiek met hoenderpest- of pseudovogelpest-virus was; deze ziekte werd genoemd eendenpest.
PROF. DR JAC. JANSEN
Lit.: Tijdschr. v. Diergeneesk., jg. 1949.