Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Geldersche IJSEL

betekenis & definitie

de bij Westervoort van de Neder-Rijn aftakkende delta-arm van de Rijn, loopt door Gelderland en Overijsel (gedeeltelijk als grensrivier) langs de steden Doesburg, Zutphen, Deventer en Kampen en verdeelt zich vervolgens in het Ganzendiep (dat nog weer met een rechtertak, de Goot, de Mandjeswaard omsluit) en het Keteldiep, die het Kampereiland insluiten. Rechterbijriviertjes zijn de Oude IJsel, de Berkel, de Schipbeek; van links naar rechts krijgt hij o.a. de Voorster Beek en de Grift.

Het gehele stroomgebied omvat ca 75 000 ha. De Geldersche IJsel voert bij lage middelbare rivierstand 1/10, bij hoge stand belangrijk meer van het Rijnwater af.Bij lage rivierstand is de scheepvaart voor grote sleepschepen moeilijk Er wordt ernstig over verbetering zo niet kanalisatie gedacht, vooral in verband met het voor Rijnschepen toegankelijke en beneden Zutphen of de IJsel aansluitende Twentekanaal. Ook de Willemsvaart van Katerveer (aan de IJsel) naar het Zwartewater (bij Zwolle) is voor grote schepen bevaarbaar. Het Apeldoornse kanaal is slechts bevaarbaar voor schepen van 150 ton. Het sluit bij Dieren met een trap van drie schutsluizen op de IJsel aan; het noordelijk deel of Griftkanaal komt bij Hattem op de IJsel. Spoorbruggen liggen over de Geldersche IJsel bij Westervoort, Zutphen, Deventer en Katerveer. Vaste bruggen voor wegverkeer bij Westervoort, Doesburg, Zutphen, Deventer, Katerveer en Kampen.

< >