(gasphlegmone) is een der meest gevreesde complicaties bij oorlogsgewonden; in het burgerlijk leven is het betrekkelijk zeldzaam en ziet men het vnl. na ernstige verkeersongevallen. Het kan zich ontwikkelen in wonden met grote weefselvemieling, die verontreinigd zijn met aarde, welke bepaalde anaërobe bacillen van het genus Clostridium bevat [i](Cl.
Welchii, Cl. septicum, Cl. oedematis[/i] e.a.). Deze bacillen vormen toxines, die het weefsel doen afsterven, de bloedlichaampjes oplossen en het leven ernstig in gevaar brengen. Er vormt zich oedeem in de omgeving van de wond, niet grotere en kleinere gasblazen. Snel breidt het proces zich uit in de spieren.
Bij aanraking voelt en hoort men het weefsel zacht knetteren. De infectie verloopt soms in enkele uren dodelijk. Deze zelfde bacteriën kunnen behalve het gasgangraen ook algemene sepsis veroorzaken, o.a. in het kraambed en na abortus.Door antitoxisch serum, chemotherapeutica, operatie en bloedtransfusies zijn de gevaren vaak af te wenden. Belangrijker nog dan de behandeling is de voorkoming van het gasgangraen, door middel van tijdige, deskundige wondbehandeling, inspuiting van antitoxisch serum (tegen gasgangraen en tetanus) bij ernstige, met aarde verontreinigde wonden. DR H. J.
VIERSMA