prins van PRUISEN (Berlijn 18 Jan. 1726 - Rheinsberg 3 Aug. 1802), broeder van koning Frederik II*, diende deze als veldheer en diplomaat. Zijn overwinning bij Freiberg (29 Oct. 1762) droeg bij tot de gunstige Vrede van Hubertusburg.
Te St Petersburg onderhandelde hij in 1770 over de Eerste Poolse Deling en gedurende tien jaren vormde hij de verbindingsschakel tussen Frederik de Grote en Catharina II. Een incognitobezoek aan Parijs in 1784 leidde een zekere toenadering tot Frankrijk in, dat hij voor Pruisen als bondgenoot wenste tegenover Oostenrijk. Hij was begaafd en eerzuchtig, en steeds afgunstig op zijn broeder, die hem niet de plaats inruimde waarop hij wegens zijn capaciteiten aanspraak meende te kunnen maken. Ook onder Frederik Willem II en Frederik Willem III had hij over het algemeen geen werkelijke invloed op de regering. Hiertoe droeg bij zijn Francophiele gezindheid, die hij ook jegens de Franse republiek handhaafde. Hij verzette zich tevergeefs tegen Pruisens deelneming aan de Eerste Coalitie-oorlog (1792) en bevorderde sterk het sluiten van de afzonderlijke vrede van Bazel (1795).Lit.: R. Krauel, Prinz Heinrich von Preussen als Politiker (Quellen und Unters. zur Gesch. des Hauses Hohenzollem, ed. E. Berner, IV, 1902); Idem, Briefwechsel zwischen Heinrich Prinz von Preussen und Katharina II. von Russland (ibid. VIII, 1903); Ch. V.
Easum, Prince Henry of Prussia (1942); G. P. Gooch, Prince Henry of Prussia: Statesman and Diplomatist (in: Studies in German History, 1948, blz. 119-165).
