Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

ECHO (muziek)

betekenis & definitie

In de muziek is het echo-effect veelvuldig toegepast. Uiteraard vindt men het in opera’s, liederen en programmatische muziek, waar de situatie of de tekst hiertoe aanleiding geeft, maar in de instrumentale muziek van de barok is het echo-effect — hier in de zin van het herhalen van een muzikaal fragment in een aanmerkelijk geringere toonsterkte — als een geliefd compositorisch-technisch hulpmiddel uitgebuit, dat allengs zijn naturalistisch karakter verloor.

Voorlopers van deze echo-techniek kan men reeds in de vocale muziek van de 16de eeuw vinden. Door de invoering van de zgn. overgangsdynamiek ca 1750 raakte het echo-effect in onbruik. Niettemin kan men het in het werk van tal van meesters uit later tijd vinden o.m. in de sonates op. 81 en 90 van Beethoven.Bij grote orgels wordt een aantal zachte registers wel op een apart echomanuaal geplaatst. Door het verwijderd opstellen van de hierbij behorende pijpen kan men het echo-effect op bijzonder suggestieve wijze doen horen.

< >