(1) Spaans conquistador (1475 - Cuzco 8 Juli 1538), had zijn naam ontvangen naar de stad, in welker nabijheid hij was te vondeling gelegd, koos de krijgsmansloopbaan, onderscheidde zich door goede eigenschappen en werd na de ontdekking van Amerika bevangen door de lust, om in de Nieuwe Wereld fortuin te zoeken. In 1514 ging hij naar Darien en vermeesterde daar een aanzienlijk fortuin.
Met Francisco Pizarro en Fernando de Luque beraamde hij het plan, om het „goudland” Peru te veroveren. Zij verkenden in 1524 en 1526 de streek en Pizarro keerde in 1529 naar Spanje terug, om de nodige volmacht van den koning te krijgen. Op 26 Juli 1529 werd deze volmacht verkregen, waarop Pizarro in Jan. 1530 naar Amerika terugging. In Jan. 1531 trok Pizarro met 3 schepen, 180 man en 37 paarden ter zee naar Peru, terwijl Almagro hem met enige hulptroepen volgde (1532). Onder leiding van Pizarro werd het grote rijk veroverd en Almagro kreeg het recht gebied ten Z. daarvan te veroveren en te besturen. Hij rukte op 3 Juli 1535 op met 570 woeste avonturiers en overschreed de grenzen van Chili, dat in een tweejarige, woeste en meedogenloze strijd gedeeltelijk werd veroverd. Toen vernam hij van de opstand in Peru tegen het schandelijk bewind van Pizarro en zijn broers Hernando en Gonzalo. Hij meende recht te hebben (de veroveraars wisten telkens patenten van den Spaansen koning te verwerven) op Cuzco, waar hij de broers van Pizarro uit de belegering bevrijdde, maar nu met Hernando strijd kreeg. Deze oorlog onder de Spanjaarden zelf werd met even grote wreedheid gevoerd als die tegen de inboorlingen. Pizarro zelf liet zijn broer ondersteuning zenden. Almagro was ziek en daarvan gebruikmakende kon de tegenpartij hem gevangennemen. Te Cuzco werd hij op 8 Juli 1538 door Hernando Pizarro ter dood veroordeeld en geworgd.Lit.: B. Vicuna Mackenna, Diego de Almagro (Santiago 1889); S. Ruge, Geschichte des Zeitalters der Entdeckungen (Berlin 1881), pag. 434-451; G. H. Prescott, History of the conquest of Peru.
(2) een zoon van den vorige (Panama 1520 - Cuzco 1542), nam bloedige wraak, bestormde het paleis van Pizarro en vermoordde hem (26 Juni 1541). Wel liet hij zich uitroepen tot kapitein-generaal van Peru, maar de aanhangers van Pizarro kwamen in verzet. Te midden van die verdeeldheid verscheen de nieuwe gouverneur Vaca de Castro, met de last des konings, om de vrede te herstellen. Diego, in Cuzco verschanst, wilde zich niet onderwerpen. Hij werd echter na het verlies van een bloedige veldslag op 16 Sept. 1542 door de soldaten van de Castro gevangengenomen en met 40 zijner aanhangers onthoofd.
Lit.: Zie voorg. art.
