van vaste lichamen en vloeistoffen is de verhouding van het gewicht van een hoeveelheid van die stof tot dat van een even groot volumen water. Daar het gewicht van 1 cm3 water in het CGS-stelsel als eenheid is aangenomen, wordt de dichtheid door hetzelfde getal uitgedrukt als het soortelijk gewicht.
Het is gebruikelijk de dichtheid als onbenoemd getal te beschouwen (voor water 1), het soortelijk gewicht, beter gezegd: de soortelijke massa, als benoemd getal (voor water 1 g/cm3 in het CGS-stelsel en 1000 kg/m3 in het MKS-stelsel; zie eenhedenstelsels). De dichtheid van vloeibare en vaste stoffen ligt tussen 0,07 voor vloeibare waterstof en 24 voor osmium.Bij gassen neemt men voor de dichtheid liever de verhouding ten opzichte van lucht of waterstof van dezelfde temperatuur en druk als het gas; de dichtheid is nu onafhankelijk van beide invloeden (zie dampdichtheid).
Een maximum van dichtheid hebben slechts de weinige stoffen, die bij zekere temperaturen de algemene regel niet volgen, dat warmte de lichamen uitzet. Water heeft dit maximum van dichtheid bij ca 4 gr. C. en zet zowel daaronder als daarboven uit.
