Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

CARYOPHYLLACEEËN

betekenis & definitie

of Muurachtigen is de naam van een tot de orde der Centrospermen behorende plantenfamilie met wel 2000 soorten, meest uit de gematigde streken, eenjarige of overblijvende kruiden, zeer zelden struiken, met ongedeelde, meest smalle en tegenoverstaande bladen. De meestal 2-slachtige radiair-symmetrische bloemen zijn cyclisch, haplochlaam of heterochlaam, 5- (zelden meer- of 4-) tallig, diplostemoon, zeldzamer haplostemoon, en hebben een bovenstandig of halfonderstandig, meest 1 -hokkig vruchtbeginsel uit 2-5 vruchtbladen met 1-veel anatrope of campylotrope zaadknoppen op een vrije centrale placenta.

De vrucht is meestal een doosvrucht met tanden, maar ook wel dopvruchtachtig of een bes. Men verdeelt de familie gewoonlijk in drie onder families, nl.: 1. de Alsineeën, waartoe bijv. behoren de geslachten Cerastium (Hoornbloem), Spergula (Spurrie), Stellaria (Sterremuur), Sagina (Vetmuur) en Arenaria (Zandmuur);
2. de Paronychieeën met o.a. de geslachten Scleranthus (Hardbloem) en Herniaria (Breukkruid), en
3. de Sileneeën met o.a. de geslachten Lychnis (Koekoeksbloem), Agrostemma (Bolderik), Silene (Lijmkruid), Dianthus (Anjelier) en Saponaria (Zeepkruid).

Bij de Alsineeën heeft men een losbladige kelk en een doosvrucht, bij de Paronychieeën een losbladige kelk, vaak geen kroon en maar 1 krans van meeldraden, en een dopvruchtachtig vruchtje, bij de Sileneeën een vergroeidbladige kelk, en daarom lang genagelde kroonbladen, en een doosvrucht.

< >