Frans generaal (Pau 22 Apr. 1816 - Bayonne 22 Sept. 1897), onderscheidde zich in de Krimoorlog en in de Italiaanse oorlog. Tijdens de Frans-Duitse oorlog van 1870-1871 kreeg hij in Oct. te Metz van Bazaine het bevel om in Engeland te onderhandelen met keizerin Eugenie.
Van de Duitsers kreeg hij vrijgeleide. Toen deze onderhandelingen op niets uitliepen en de Duitsers weigerden hem bij zijn terugkeer weer in de belegerde vesting toe te laten, bood hij het Comité van Nationale Verdediging zijn diensten aan. Hij kreeg het opperbevel over het Noorderleger (Rijsel), maar in Nov. werd hem dat weer ontnomen, omdat hij er toch niets mee uitrichten kon. Hij werd nu commandant van het Oosterleger (Besançon) en ontving de opdracht Belfort te ontzetten, de Elzas te heroveren en de Duitsers de terugtocht af te snijden. Maar hij had een gering denkbeeld van de kwaliteit van zijn troepen, de regering wantrouwde hem en gaf hem een niet-militair als gedelegeerde mee. Ook de weersomstandigheden werkten tegen.
Na de slagen bij Villersexel (9 Jan.) en D’Héricourt (15-17 Jan.) tegen generaal Werder moest hij terug, in verwarring. Generaal Manteuffel sneed hem de terugtocht naar Besançon af. 26 Jan. deed hij een poging tot zelfmoord. Zijn opvolger, generaal Clinchant, werd bij Pontarlier naar Zwitsers grondgebied gedrongen en daar met 84.000 man geïnterneerd. Na de vrede was Bourbaki van 1873-1879 chef van het 14de legercorps (Lyon).
