Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 26-08-2022

Bora, katharina van

betekenis & definitie

Luther’s echtgenote (Lippendorf 29 Jan. 1499 - Torgau 20 Dec. 1552), was een dochter van Hans von Bora en Katharina von Haubitz, en afstammelinge van een wel oud en waardig maar verarmd geslacht. Zij bezocht 1505-’08 de kloosterschool te Brehna, kwam in 1509 in het Cisterciënserinnenklooster te Nimbschen en werd daar 1515 geprofest.

In de Paasvigilie (4-5 Apr. 1523) vluchtte zij met acht anderen van daar met de hulp van de Torgauer raadsheer Leonhard Koppe en met medeweten van Luther; een verhouding bestond er toen tussen de latere echtgenoten niet. Zij kwam te Wittenberg in het huis van de stadssecretaris Philippus Reichenbach. Andere huwelijken wees zij af; ten slotte huwde Luther haar, 13 Juni 1525, tot verwondering van zijn vrienden, die er niet op voorbereid waren. Het huwelijk werd ingezegend door Bugenhagen. Luther vervulde aldus een wens van zijn vader, eerde het Christelijk huwelijk tegenover het hooghouden der door hem niet meer getelde kloostergeloften en ergerde er de R.K. mede. Katharina was een uitstekende huisvrouw en gaf krachtige leiding in het huishouden van het Zwarte Klooster te Wittenberg, wat Luther tot menige humoristische opmerking aanleiding heeft gegeven.

Het huwelijk was gelukkig en werd met zes kinderen gezegend. Na Luther’s dood heeft Katharina nog veel zwaarder stoffelijke zorgen moeten leren overwinnen dan tijdens zijn leven. Zij overleed op de vlucht voor de pest uit Wittenberg te Torgau, maar is in de stadskerk aldaar begraven. Haar beste portret is dat door Lukas Cranach te Bazel.PROF. DR J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK

Lit.: A. Stein, K. v. Bora (1897); ld., K. v. B. (1900); E. Kroker, K. v. B. (1928); H.

Böhmer, Luthers Heirat in: Jahrb. d. Lutherges. (1925); ld., Luther im Lichte d. neueren Forschung (1917), 174-179.

< >