Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 26-08-2022

Blaeu, willem janszoon

betekenis & definitie

boekhandelaar en kaartenmaker te Amsterdam (Alkmaar 1571- Amsterdam 21 Oct. 1638), vestigde zich in 1599 te Amsterdam. Hij legde zich toe op de wis- en natuurkundige wetenschappen, waarin hij een leerling was van Tycho Brahe.

Hij heeft een opmeting van de meridiaan van de mond der Maas tot Texel verricht. De geschriften daarover zijn vermoedelijk in 1672 verbrand. In 1599 verscheen zijn eerste aardglobe, in 1603 zijn hemelglobe, waarop voor het eerst alle sterren rondom de zuidpool zijn getekend door Houtman en De Keyser op de eerste reis naar Indië. Uit 1605 dateert zijn prachtige wereldkaart van 2½ m, uit 1606 een paskaart van de westkust van Europa, die herhaaldelijk is herdrukt. Verder van belang zijn zeemansgidsen: Het Licht der zeevaert (1608) en de Seespiegel (1623). In 1617 vervaardigde hij een globe van 67 cm middellijn.

Zijn laatste werk was zijn grootste wereldatlas, waarvan hij echter de voltooiing niet meer beleefde, doch die door zijn zoon Joan Blaeu is tot stand gebracht. Blaeu onderhield briefwisseling met buitenlandse geleerden (Galileï, Descartes e.a.), was een vriend van Vondel en gaf o.a. diens Gijsbreght van Aemstel uit.Lit.: P. J. H. Baudet, W. J. B. (2 dln 1871-’72).

< >