Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Basilius valentinus

betekenis & definitie

is de aangenomen schuilnaam van een alchimist uit de tijd van Paracelsus. Volgens de thans gangbare mening is het het pseudoniem van Johannes Thölde, een zoutzieder, tevens kamerheer uit het begin der 17de eeuw, en een ijverig aanhanger van Paracelsus en van diens leerling Alex. von Suchten.

Hij stelde het voor, alsof hij een monnik was uit de 15de eeuw, doch blijkbaar wordt er in zijn werken een beeld gegeven van de stand der chemische kennis aan het einde der 16de en het begin der 17de eeuw. Beschreven worden: het arsenicum, een aantal zmk-, bismuth-, kwik- en antimoonverbindingen; het knalgoud, de loodsuiker, het ijzervitriool, enz. Onder de op de naam Basilius Valentinus door Thölde gestelde werken, die deels in het Duits, deels in het Latijn geschreven zijn en duidelijk stijl en invloed van Paracelsus en van von Suchten verraden, mogen genoemd worden: Apocalypsis chimica, Haliographia, Conclusiones, Testamentum ultimum, en vooral de vermaarde Currus Iriumphalis Antimonii. Men heeft hier te doen met een mystificatie, welke in de alchimistische literatuur van die tijd herhaaldelijk voorkomt.Lit.: F. M. Jaeger, Elementen en Atomen eens en thans (2de dr., 1920), blz, 121, 122; W. Hommel, Zeitschr. f. angew. Chemie, dl 32 (1919)» blz. 73.

< >