Nederlands schilder (Haarlem 1613 Amsterdam - begr. 16 Dec. 1670), ging reeds vroeg naar Amsterdam, waar hij leerling werd van Nicolaes Eliasz. Hij onderging echter eveneens de invloed van Rembrandt, welke invloed tot ca 1640 duidelijk in zijn werk te bespeuren blijft.
Tussen 1640 en 1650 schilderde hij zijn beste portretten. Daarna worden stofuitdrukking en preciese tekening soms te veel hoofdzaak in zijn kunst. Zijn vaak wat weinig doorvoeld werk viel wegens de zwierige distinctie en de goed getroffen gelijkenis van zijn portretten bij de Amsterdamse regenten zeer in de smaak. Zijn bekendste regentenstukken bevinden zich in het Rijksmuseum te Amsterdam, zoals Het vendel van Roelof Bleker en Jan Blaeuw (met jaartal 1643) en de vermaarde Schuttersmaaltijd, gehouden op 18 Juni 1648 ter viering van de Vrede van Munster. Van der Helst schilderde vele portretten, o.a. Andries Bleker (1642, te Amsterdam) en Kortenaer (Amsterdam).Lit.: J. J. de Gelder, Barth. v. d. Helst (Rotterdam 1921).
